Een belangrijke mijlpaal: de eerste afspraken voor het Federatief Datastelsel (FDS) zijn vastgesteld en nu online beschikbaar!
Met dit Afsprakenstelsel leggen we de spelregels vast waarmee overheden data verantwoord kunnen vinden, delen en gebruiken. Transparant, controleerbaar en vooral: gebaseerd op vertrouwen.
Met deze stap komt de ambitie uit de Nederlandse Digitaliseringsstrategie weer dichterbij!
#FederatiefDatastelsel
Mijlpaal: Register Overheidsorganisaties deelt data in FDS
Mark Vermeer en Bert Voorbraak ondertekenen de intentieverklaring voor de toetreding van het ROO tot het FDS.
Logius en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) hebben op 10 juli 2025 een intentieverklaring getekend voor de toetreding van het Register Overheidsorganisaties (ROO) tot het Federatief Datastelsel (FDS). Een nieuwe mijlpaal op weg naar betere gegevensuitwisseling binnen overheidsland.
Bert Voorbraak, algemeen directeur van Logius, en Mark Vermeer, directeur Digitale Overheid bij BZK, zijn bijeengekomen om de intentieverklaring te tekenen. In aanloop naar dat officiële moment praten ze in een vergaderruimte op de Turfmarkt in Den Haag over de achtergrond en het belang van deze intentieverklaring.
ROO en FDS
Het Register Overheidsorganisaties (ROO) wordt beheerd door Logius en bevat gegevens over alle overheidsorganisaties in Nederland. Het Federatief Datastelsel (FDS) faciliteert gestructureerde gegevensdeling tussen overheidsorganisaties volgens afgesproken standaarden en regelgeving. Meer informatie over FDS vind je op de website van het programma Realisatie Interbestuurlijke Datastrategie.Natuurlijk moment
“Wat ik heel belangrijk vind, is de uitstraling van werken als 1 overheid”, trapt Bert Voorbraak af. “Dat is wat mij betreft ook een fundamenteel onderdeel van de Nederlandse Digitaliseringsstrategie.” Mark Vermeer vult aan: “Als overheid kun je alleen maar 1 gezicht naar burgers en bedrijven tonen als je beschikt over dezelfde informatiepositie. En daar draagt het Federatief Datastelsel aan bij.”
De timing van deze intentieverklaring komt ook niet toevallig. “De Nederlandse Digitaliseringsstrategie is 4 juli 2025 gepubliceerd, waardoor dit een natuurlijk moment is voor verdere stappen richting een geïntegreerde overheid”, licht Vermeer toe. “En heel praktisch, het ROO kán ook toetreden, omdat er nu een API is die voldoet aan de opzet van het FDS. Bovendien gaat het hier, in tegenstelling tot bij andere bronnen, om relatief overzichtelijke gegevens met relatief overzichtelijke toepassingen.”
Een actueel register geeft betrouwbaarheid
“Het is wel belangrijk om het register actueel te houden”, benadrukt Voorbraak. “De ontwikkelingen in overheidsland volgen elkaar snel op, zoals gemeenten die samengevoegd worden. Ik woon zelf in Het Gooi, waar het Waterschap Amstel, Gooi en Vecht gesplitst wordt. Zo’n verandering toont aan dat het werk niet beperkt blijft tot eenmalig een register opzetten. Voor de betrouwbaarheid van deze bron is het cruciaal om het register actueel te houden. Betrouwbaarheid staat bij dit onderwerp centraal.”
Van Staatsalmanak tot digitaal register
De complexiteit van (het bijhouden van) databronnen in de overheid is niet nieuw. Tijdens het interview bladert Mark Vermeer glimlachend door de 1e Staatsalmanak uit 1860. “Briljant dit! Je kunt bijvoorbeeld nazoeken wie allemaal van adel is! O, en ik zie nu het departement van justitie. Daar is de secretaris-generaal de heer De Jonge.”
“Deze almanak blijft natuurlijk het charmantst, maar een volgens standaarden ontsloten register is toch wel het snelste” Mark Vermeer (BZK)
De digitale evolutie heeft de toegankelijkheid van deze gegevens uiteraard wel drastisch verbeterd. Vermeer klapt het boekwerk dicht, legt het voor zich op tafel en staart er nog even naar. “Deze almanak blijft natuurlijk het charmantst, maar een volgens standaarden ontsloten register is toch wel het snelste. De overheid telt inmiddels veel organisaties in verschillende rechtsvormen, waarbij het register helpt om duidelijkheid te scheppen.”
Gezamenlijke verantwoordelijkheid
Een belangrijk aspect van de toetreding van het ROO tot de FDS zijn de afspraken over rollen en verantwoordelijkheden. KOOP (Kennis- en exploitatiecentrum officiële overheidspublicaties, onderdeel van Logius) is weliswaar als beheerder de spin in het web, maar de verantwoordelijkheid voor het up-to-date houden van de gegevens in het ROO ligt bij de eigenaren van de betreffende gegevens.
“Het beheer van het register is een gedeelde verantwoordelijkheid”, benadrukt Voorbraak. “Wij nemen dus niet de verantwoordelijkheden van andere organisaties over, maar wijzen ze op hun eigen rol. Daar kunnen we natuurlijk best een helpende hand in bieden, als een soort monitor. Maar elke organisatie is zelf verantwoordelijk voor het actueel houden van de gegevens.”
Belang voor de overheid zelf
Naast de voordelen van het deelnemen van het ROO aan het FDS voor burgers en bedrijven, ziet Voorbraak ook de waarde ervan binnen de overheid zelf: “Het is ook voor onszelf als overheidsorganisaties belangrijk om elkaar te kennen en op het juiste moment over de juiste gegevens te beschikken. Omdat ik veel verbinding heb met veel overheidspartijen, merk ik dat we elkaar eigenlijk niet zo goed kennen. Een register als het ROO kan daar een extra rol in spelen en helpt ons om sneller betere besluiten te kunnen nemen.”
Bert Voorbraak (Logius): “Betrouwbaarheid gegevens staat centraal”
Lessen voor andere organisaties
Vermeer geeft een belangrijke les mee voor andere organisaties die overwegen deel te nemen aan het FDS. “Bronhouders, dus degenen die databestanden bijhouden, hebben niet altijd compleet zicht op wie de databestanden allemaal gebruiken. Dus in welke mate en waarvoor. Daarom is het van belang om te investeren in het ontsluiten van data volgens de afspraken van het FDS.”
Voorbraak moedigt andere organisaties aan om ook toe te treden tot het FDS. “Alsjeblieft, doe het. En voel niet de vrijheid om je te distantiëren van een register als het ROO, ook al heb je die vrijheid in de formele zin van het woord. Want daarmee maken we het onszelf als overheid zo ongelooflijk lastig.”
FDS als aanjager publieke dienstverlening van de toekomst
Voor de langere termijn ziet Vermeer het FDS als aanjager voor verdere overheidsmodernisering: “Het FDS draait om het gestandaardiseerd en verantwoord delen en gebruiken van data over domeinen heen. Dat is de werkwijze die past bij die ambitie om meer als 1 overheid te werken. En om daarmee ook veel effectiever en efficiënter diensten te verlenen aan burgers en bedrijven, hetzij direct, hetzij indirect.”
Het FDS wordt ontwikkeld in het kader van de Interbestuurlijke Datastrategie (IBDS). De IBDS is opgezet om kansen van verantwoord datagebruik te benutten en knelpunten aan te pakken. De deelname van het ROO bij het FDS markeert een belangrijke stap in de realisatie van de IBDS en van de recent gepubliceerde Nederlandse Digitaliseringsstrategie. Hierbij staan data-uitwisseling en samenwerking als 1 overheid centraal in de publieke dienstverlening van de toekomst. Voorbraak benadrukt de verantwoordelijkheid om dit als overheid voor de maatschappij voor elkaar te krijgen. “Laten we niet allemaal weer onze eigen koers gaan varen, maar hier gezamenlijk in optrekken.”
“Ik hoop natuurlijk dat vele gegevenshouders dit voorbeeld zullen volgen en ook de intentieklaring tekenen”, sluit Vermeer af. “En nog beter: dat ze die ook uitvoeren!”
Dit is een automatisch geplaatst bericht. Vragen of opmerkingen kun je richten aan @DigitaleOverheid@social.overheid.nl
#1Overheid #digitaleEvolutie #FederatiefDatastelsel #IBDS #NDS #nieuwsbrief142025 #publiekeDienstverlening #RegisterOverheidsorganisaties
Koppeling basisregistraties weer van hoge kwaliteit
De kwaliteit van data in en tussen de basisregistraties wordt jaarlijks gemeten. De uitgevoerde kwaliteitsmeting heeft laten zien dat de koppelingen van data tussen basisregistraties weer van hoge kwaliteit is en over het geheel nog iets is verbeterd. Voor het aanpakken van de uitdagingen waar Nederland voor staat, is data van goede kwaliteit nodig. Bijvoorbeeld op het terrein van woningbouw of energie.
Koppelingen tussen basisregistraties leggen verbanden tussen gegevens die in meerdere registraties voorkomen. Gebruikers kunnen gegevens uit meerdere registraties voor eigen toepassingen combineren. De meting is uitgevoerd door het CBS in samenwerking met een aantal basisregistraties, ICTU en het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties (BZK) op de data van Q4 2024.
Inzicht in kwaliteit
De jaarlijkse kwaliteitsmeting geeft een beeld van de consistentie van de koppelingen die door verschillende registraties zijn gelegd. Dat betekent dat de meting inzicht geeft in hoe vaak gegevens zijn gekoppeld. En als gegevens zijn gekoppeld, in hoeverre de gegevens met elkaar overeenkomen. Daarnaast laat de meting ook trends zien. Hiermee kun je zien of de consistentie ten opzichte van voorgaande jaren zich verbetert. Bekijk het dashboard bij het CBS voor meer informatie.
Verbinding met data uit nieuwe registraties
Door de ontwikkeling naar het Federatief Datastelsel zijn al eerder koppelingen met niet-basisregistraties gemeten. Het dashboard bevat nu ook de kwaliteit van de koppelingen tussen organisaties die geregistreerd zijn in het OIN-register (Organisatie Identificerend Nummer), het register van Overheidsorganisaties en het Handelsregister. Consistentie tussen deze registraties is essentieel voor een goed functionerend datastelsel.
Wat is het stelsel van basisregistraties?
Het stelsel van basisregistraties is een samenhangend geheel van afspraken en voorzieningen gericht op het efficiënt en doelmatig beheren van essentiële gegevens voor overheidstaken. Deze gegevens zijn vastgelegd in wettelijk verankerde gegevensverzamelingen, bekend als basisregistraties. Het stelsel omvat de onderlinge samenhang tussen deze gegevensverzamelingen, en de gemeenschappelijke voorzieningen die nodig zijn voor het verzamelen, delen en gebruiken van deze informatie. De stelselplaten Gegevens en Basisregistraties laten zien hoe de gegevens in de basisregistraties samenhangen.
Dit is een automatisch geplaatst bericht. Vragen of opmerkingen kun je richten aan @DigitaleOverheid@social.overheid.nl
#FederatiefDatastelsel #nieuwsbrief82025 #StelselVanBasisregistraties
#IBDS café bij #VNG met het #FederatiefDatastelsel en #Digilab over #VerantwoordDatagebruik door de #Overheid - een live demo van proactieve dienstverlening met verschillende registers en een logboek dataverwerking.
Federatief.datastelsel.nl en Digilab.overheid.nl
Overheden beloven toepassing Federatief Datastelsel - Computable.nl
https://www.computable.nl/2024/12/13/overheden-beloven-toepassing-federatief-datastelsel/
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #ProactieveDienstverlening #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel #Fieldlab #Digilab
Afgelopen dagen deden we mee aan het Fieldlab Proactieve Dienstverlening in een Federatief Datastelsel in Utrecht. Dit fieldlab is dé plek om te werken aan moderne architectuurprincipes en gegevensdeling volgens afspraken en standaarden van het Federatief Datastelsel.
Samen met @minbzk lieten we zien hoe we bijdragen aan technische oplossingen voor data-uitwisseling bij de bron.
Meer weten? Lees verder. ➡️ https://www.logius.nl/actueel/fieldlab-proactieve-dienstverlening-een-federatief-datastelsel
Samen doen: impressie van een geslaagde IBDS-Stelseldag
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #ProactieveDienstverlening #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel #Fieldlab #Digilab
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #ProactieveDienstverlening #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel #Fieldlab #Digilab
En we zijn gestart! Met de #Stelseldag
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #ProactieveDienstverlening #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel #Fieldlab #Digilab
Altijd een mooie reminder
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #ProactieveDienstverlening #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel #Fieldlab #Digilab
Op naar dag 3 van het Fieldlab en de #Stelseldag!
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #ProactieveDienstverlening #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel #Fieldlab #Digilab
Dag 2 na een start met volop experimenten rond begrippen, metadata, informatiemodellen en privacy enhancing technologie. Nu een lunchlezing van kafkabrigade.nl
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel #Fieldlab #Digilab
We zijn er!
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #ProactieveDienstverlening #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel #Fieldlab #Digilab
Vandaag start #Fieldlab proactieve dienstverlening in een federatief datastelsel voor de overheid
#Overheid #VerantwoordDataGebruik #ProactieveDienstverlening #Digilab #FDS #IBDS #FederatiefDataStelsel
Deze week hebben we met een groep enthousiaste deelnemers uitdagingen en kansen rond federatieve toegangsverlening verkend. Dank aan alle aanwezigen voor het delen van waardevolle inzichten!
Meer weten? Sluit je aan bij de community: https://digilab.overheid.nl/chat/digilab/channels/federatieve-toegangsverlening #digilab #interbestuurlijkedatastrategie #federatiefdatastelsel
Na het succes van de Dag van de Toekomstige Registraties organiseert Digilab op 𝗱𝗶𝗻𝘀𝗱𝗮𝗴 𝟮𝟮 𝗼𝗸𝘁𝗼𝗯𝗲𝗿 een volgend evenement: 🔑 𝗗𝗲 𝗧𝗼𝗲𝗸𝗼𝗺𝘀𝘁 𝘃𝗮𝗻 𝗙𝗲𝗱𝗲𝗿𝗮𝘁𝗶𝗲𝘃𝗲 𝗧𝗼𝗲𝗴𝗮𝗻𝗴.
Ben jij er ook bij? Schrijf je nu in want het aantal plaatsen is beperkt: https://digilab.pleio.nl/groups/view/fdadad2d-155d-4395-a010-67003d2d9e8a/de-toekomst-van-federatieve-toegang/events/view/80376d03-aef4-4d12-be91-e9c1b5c1fffc/de-toekomst-van-federatieve-toegang
#digilab #federatiefdatastelsel #interbestuurlijkedatastrategie #databijdebron
🎥 De vakantieperiode is voorbij: tijd om de maandelijkse meetup met Digilab-projecten weer op te pakken!
Wil je weten welke projecten er deze keer aan bod kwamen? Bekijk dan de video met een korte sfeerimpressie, en schrijf je alvast in voor één van onze evenementen!
https://digilab.overheid.nl/blog/digilab-meetup/
#digilab #digitaleoverheid #federatiefdatastelsel #interoperabiliteit
Het is 2050. De Digitale Overheid is perféct geregeld. Hoe ziet dat eruit? Op 25 juni organiseerden we de 𝗗𝗮𝗴 𝘃𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝗧𝗼𝗲𝗸𝗼𝗺𝘀𝘁𝗶𝗴𝗲 𝗥𝗲𝗴𝗶𝘀𝘁𝗿𝗮𝘁𝗶𝗲𝘀 om samen te kijken wat er allemaal komt kijken bij dit toekomstbeeld. Bekijk hier de sfeerimpressie: https://vimeo.com/981808944 #digilab #eventsourcing #claimsourcing #federatiefdatastelsel
@ErikJonker @ilyaz verder ben ik natuurlijk voor het goed organiseren van onze Nederlandse data.
Wanneer we die beschreven, vindbaar en misschien zelfs raadpleegbaar kunnen krijgen voor 13,5 miljoen dan ben ik al blij!
Vandaag naar Den Haag voor een nieuwe #FDS dag om te werken aan een #federatiefdatastelsel 💪
En vandaag uiteraard afsluiten met een #kerstdiner #RealisatieIBDS
Client Info
Server: https://mastodon.social
Version: 2025.07
Repository: https://github.com/cyevgeniy/lmst