De Romeinse tempel voor Concordia

Als ik aan de westelijke zijde van het Forum Romanum sta – en dat heb ik weleens gedaan – moet ik altijd denken aan de ontmoeting van Gregory Peck en Audrey Hepburn aan de voet van de Boog van Septimius Severus. Vlak daarbij liggen de schamele resten van de Romeinse tempel voor de godin van de Eendracht, Concordia.

De Standenstrijd

Dat heiligdom was in de jaren zestig van de vierde eeuw v.Chr. gebouwd om het einde te herdenken van het slepende sociale conflict tussen patriciërs en plebejers, de zogeheten Standenstrijd. De eerste groep, de Romeinse adel, monopoliseerde op dat moment consulaat en Senaat. Het plebs (letterlijk: het vulsel) was de rest van de bevolking, en daaronder waren ook rijke mannen die bestuursfuncties wilden bekleden. Hun voornaamste argument om toegelaten te worden tot de hoogste magistratuur, was dat zij in tijden van oorlog werden geacht in de voorste gelederen te strijden, maar dat zij geen invloed hadden op de beslissing over oorlog en vrede. Bovendien betaalden ze veel belasting zonder iets te mogen zeggen over de besteding daarvan.

Deze ambitieuze en rijke niet-aristocraten verbonden zich met de armen, die ook enkele grieven hadden. Velen hadden schulden gemaakt om de belasting te betalen waarmee de bouw van de  republikeinse stadsmuur werd gefinancierd. Ze eisten schuldsanering. Degenen die hun boerderij aan schuldeisers hadden moeten verkopen, verlangden nieuw land. Veel van het veroverde land was namelijk in handen gekomen van de allerrijksten, die best wat konden missen. Volgens de Romeinse geschiedschrijver Titus Livius kanaliseerden de volkstribunen Sextius en Licinius de onvrede:

Ze stelden wetten voor die allemaal gericht waren tegen de invloed van de patriciërs en de belangen van de plebejers dienden. Een ervan betrof de schulden: wat er al aan rente was betaald zou in mindering moeten worden gebracht van de hoofdsom en het restant zou in drie gelijke jaarlijkse termijnen moeten worden afgelost. Een tweede wet bepaalde de omvang van het grondbezit: niemand zou meer mogen bezitten dan 125 hectare land. Volgens een derde wet … zou een van beide consuls uit de plebejers worden gekozen. Alle drie waren het reusachtige projecten, die niet dan met de grootste strijd verwezenlijkt konden worden. Hiermee werd alles wat door mensen mateloos begeerd wordt – land, geld, hoge posities – in één keer aan de orde gesteld.noot Titus Livius, Geschiedenis van Rome sinds de stichting van de stad 6.35.4-5; vert. Hetty van Rooijen.

Volgens het Romeinse staatsrecht van die tijd mochten volkstribunen geen wetten indienen, maar alleen zaken verbieden. Dat wapen was echter scherp genoeg: Licinius en Sextius verboden álles, zelfs magistratenverkiezingen. Een jaar lang heerste er anarchie. De impasse werd doorbroken toen er oorlog uitbrak en de senatoren een dictator aanwezen. Dat was het enige wat volkstribunen niet konden verbieden.

De eerste tempel voor Concordia

De man die de problemen moest oplossen, was Marcus Furius Camillus, de meest vooraanstaande senator van zijn tijd. Hij had zo’n veertig jaar daarvoor het gehate Veii veroverd en het Romeinse prestige in Latium na de Gallische inval hersteld. Ook ditmaal boekte hij een militaire zege, en toen de soldaten met buit naar de stad terugkeerden was er al iets van de spanning uit de lucht genomen. De Grieks-Romeinse auteur Ploutarchos vertelt dat de volkstribunen toen probeerden Camillus te laten arresteren:

Op het Forum brak een geschreeuw en tumult uit zoals nog nooit was vertoond. Het gevolg van Camillus probeerde de gerechtsdienaar van het podium af te duwen, terwijl de menigte daaronder hem aanspoorde Camillus mee te trekken. Deze wist niet goed raad met de situatie, maar legde zijn ambt niet neer. Hij verzocht de senatoren hem te volgen en begaf zich naar het Senaatsgebouw. Voordat hij naar binnen ging, draaide hij zich om naar het Capitool en smeekte de goden de toestand tot het best mogelijke einde te brengen. Verder deed hij de gelofte een tempel voor de Eendracht te bouwen als de onrust was bedaard.

In de Senaat ontstond een fel debat over de tegenover elkaar staande meningen, maar het mildere standpunt, dat aan het volk tegemoet kwam en het wilde toestaan één van de consuls uit hun midden te kiezen, kreeg de overhand. Toen Camillus dit aan het volk bekendmaakte als Senaatsbesluit, waren ze, zoals te verwachten viel, opgetogen en verzoenden zich onmiddellijk met de Senaat, en onder luide toejuichingen begeleidden ze Camillus naar huis.

De volgende dag kwamen ze bijeen en besloten om ter herdenking van het gebeurde het heiligdom van de Eendracht, dat Camillus had beloofd, te bouwen tegenover het Forum en het Comitium.noot Ploutarchos, Camillus 52.2-4.

Verschillende geleerden menen dat dit verhaal onwaar is en dat de tempel van Concordia in feite is gebouwd aan het einde van de vierde eeuw. Hoe dit ook zij, het gebouw onderging tijdens de Tweede Punische Oorlog een opknapbeurt. Weliswaar was de tempel niet beschadigd, maar de initiatiefnemer zocht naar een mogelijkheid het Romeinse volk ertoe te motiveren eensgezind de oorlogsinspanning aan te gaan.

Tweedracht en eendracht

De volgende constructiefase dateert uit 121 v.Chr. en diende om te gedenken dat consul Lucius Opimius in dat jaar Gaius Gracchus en zijn aanhangers had laten doden. Opimius bouwde naast de tempel van Concordia de Basilica Opimia, waarover Ploutarchos het volgende schrijft:

De bouw van de tempel van de Eendracht door Opimius zette kwaad bloed bij de bevolking. Zo wekte hij de indruk er trots op te zijn dat zoveel burgers waren gedood. Het leek wel een triomf. Daarom schreven sommigen ’s nachts onder de inscriptie op de tempel: ‘Krankzinnige tweedracht bouwt een tempel voor Eendracht.’noot Ploutarchos, Gaius Gracchus 17.6.

Concordia Augusta

Zijn definitieve vorm kreeg de tempel van de Eenheid ten tijde van keizer Augustus. Voortaan vond hier de cultus plaats voor Concordia Augusta, een naam die op drie manieren kon worden uitgelegd: als ‘verheven eendracht’, als ‘door de keizer verwezenlijkte eensgezindheid’ en als ‘harmonie binnen de keizerlijke familie’. De eerste betekenis was natuurlijk de beoogde en de meeste Romeinen stemden ermee in omdat er een einde was gekomen aan de burgeroorlogen. Maar er zullen bij de inwijding in 10 of 12 na Chr. ook mensen zijn geweest die voor een moment dachten aan de tweede interpretatie. Augustus had de oppositie immers de mond gesnoerd.

Ook de derde uitleg zal sommige aanwezigen door het hoofd hebben gespeeld, want de inwijding werd verricht door Augustus’ beoogde opvolger Tiberius. De verhouding tussen beide mannen was lange tijd gespannen geweest en de godin van de Eendracht had de Romeinen zelden zo gezegend als toen ze Augustus en Tiberius had verzoend.

De nieuwe tempel was dus gewijd aan de verheven eendracht, maar suggereerde tegelijk dat de bestuurders eensgezind en sterk waren en oppositie ongewenst was. Hetzelfde signaal werd afgegeven door de beelden aan weerszijden van de trap naar de tempel: Hercules en Mercurius, de kracht en het kapitaal van het regime. Bovenop de nok stonden Concordia en twee andere godinnen (vermoedelijk Vrede en Gezondheid), geflankeerd door beelden van soldaten.

Museum

De zaal van de T-vormige tempel was groter dan het Senaatsgebouw, en daarom vonden hier de vergaderingen van het hoge college plaats als de opkomst hoog was. De senatoren zaten dan in een indrukwekkende ruimte, want de tempel van de Eendracht diende tevens als museum van Griekse beeldhouw- en schilderkunst. De oudere Plinius noemt in zijn Natuurlijke historie elf kunstwerken van antieke topkunstenaars`, zoals vier olifanten van obsidiaan.

En dit was nog niet alles. Keizer Tiberius liet er een standbeeld van de Griekse godin Hestia opstellen dat hij had laten overbrengen van het eiland Paros. Flavia Domitilla, de dochter van keizer Vespasianus, overtrof echter alle schenkingen met een gouden zegelring waaraan een even beroemd als tragisch verhaal was verbonden. Hij zou namelijk hebben toebehoord aan Polykrates, de alleenheerser van Samos. Volgens de sage was hij de gelukkigste mens op aarde en had hij zich tijdig gerealiseerd dat de goden jaloers zouden worden op zijn voorspoed. Om toch enig verdriet te hebben en daarmee de goddelijke toorn af te wenden, had hij het sieraad in zee geworpen, maar een paar dagen later had zijn kok het voorwerp aangetroffen in de maag van een vis die hij bereidde voor zijn meester. Deze wist toen dat hij gedoemd was en kwam in 522 v.Chr. inderdaad onaangenaam aan zijn einde. Plinius de Oudere beschrijft het juweel:

Het staat vast dat de edelsteen een bruin-witte agaat was en we moeten maar geloven dat ze hem tentoonstellen in het heiligdom van de Eendracht, gevat in een gouden hoorn, een geschenk van de keizerin. In een collectie van veel kostbaarder voorwerpen neemt deze bijna de laatste plaats in.noot Plinius, Natuurlijke Historie 37.4.

#AudreyHepburn #Augustus #Concordia #ForumRomanum #GaiusSemproniusGracchus #GregoryPeck #LuciusOpimius #MarcusFuriusCamillus #patriciërs #plebs #PliniusDeOudere #Ploutarchos #PolykratesVanSamos #Rome #Standenstrijd #TitusLivius #TweedePunischeOorlog

De triomfboog van Septimius Severus

Een van de liefste scenes die Hollywood ooit produceerde is die van een Amerikaanse journalist in Rome die, ’s nachts op weg naar huis wandelend, bij het Forum Romanum een jonge vrouw aantreft, die daar op een muurtje ligt te slapen. Hoe het verder gaat moet u zelf maar zien. Het is een van mijn lievelingsfilms, u zult geen spijt hebben. Mij gaat het echter om het muurtje. Of beter, om de triomfboog op de achtergrond: die van keizer Septimius Severus (r.193-211).

De Senaat schonk de vorst dit gedenkteken nadat hij de Parthen had verslagen en de oostgrens van het imperium had verlegd van de Eufraat naar de Tigris. De plaats van het monument lag voor de hand: Severus had namelijk ooit gedroomd dat hij op deze plek door een paard zou worden opgetild en keizer zou worden. Het monument, gemaakt van wit marmer, was destijds nog imposanter dan tegenwoordig omdat bovenop een beeldengroep stond: de keizer in een zesspan, geflankeerd door voetknechten en ruiters.

De Parthische Oorlogen

Het verloop van de oostelijke campagnes is op tweemaal twee reliëfs afgebeeld, al weten we niet precies wat we zien. Een mogelijke interpretatie is dat het zwaarbeschadigde linkerreliëf aan de Forumzijde onderaan toont hoe het Romeinse leger in het voorjaar van 195 opbreekt voor de oorlog. In het midden was ooit een veldslag te zien en bovenaan de bevrijding van Nisibis, de hoofdstad van een bedreigd vazalstaatje. Hier is een reconstructietekening van dat beschadigde reliëf:

Toen Severus zich in Nisibis had geïnstalleerd, bewoog de Parthische koning de Romeinse bondgenoot Edessa ertoe om in opstand te komen. Op het iets beter bewaarde rechterreliëf is uitgebeeld hoe de Romeinen de stad met een stormram aanvallen en capitulatie afdwingen. Middenin is te zien hoe de verslagenen zich aan de keizer onderwerpen. Bovenaan zien we Severus spreken met zijn nieuwe onderdanen over de inrichting van de nieuwe provincie Mesopotamië.

Twee jaar later vond de veldtocht plaats tegen de Parthische hoofdsteden Seleukeia en Ktesifon, een eindje ten zuiden van het huidige Bagdad. Deze nieuwe militaire operatie is afgebeeld op de Capitoolzijde van de triomfboog. Het linkerreliëf toont de aanval op Seleukeia: de stad ligt middenin en de Parthen vluchten naar alle kanten: rechts naar de vlakte, links over de rivier. Bovenaan zien we hoe de stad zich overgeeft.

Op het rechterreliëf aan de Capitoolzijde is aan de onderkant te zien hoe de Romeinen, opnieuw met een stormram, Ktesifon innemen en daarboven hoe Severus zijn manschappen toespreekt. We weten dat de veroveraar bij die gelegenheid zijn oudste zoon Caracalla uitriep tot medekeizer, augustus, en zijn jongste zoon Geta tot kroonprins, caesar.

Het werd gevierd op 28 januari 198, niet toevallig de honderdste verjaardag van de troonsbestijging van Trajanus, want zo bracht Severus in herinnering dat hij was geslaagd waar zijn beroemde voorganger had gefaald: de annexatie van land ten oosten van de Eufraat. Het Romeinse Rijk bereikte in 198 zijn grootste omvang. Het Parthische Rijk heeft zich er nooit meer van hersteld.

Geen triomftocht

De Senaat beloofde de triomftocht al in 195, na de eerste campagne, maar Severus weigerde. Hij was toen net als overwinnaar tevoorschijn gekomen uit een burgeroorlog, het Vijfkeizerjaar, en wilde niet de indruk wekken te triomferen over landgenoten. De campagne van 197 diende deels om de burgeroorlog te doen vergeten.

Na deze veldtocht maakte Severus een rondreis door het imperium, zodat hij pas in 203, toen hij al tien jaar aan de macht was, de voor hem gebouwde zijn triomfboog zag. De spelen bij zijn terugkeer waren groots en het goud uit Ktesifon werd kwistig uitgedeeld: iedereen in Rome kreeg tien goudstukken, een gemiddeld jaarsalaris.

Voor de tweede maal stond de Senaat de keizer een triomftocht toe, maar opnieuw weigerde Severus de eer: ditmaal omdat hij leed aan jicht en een modderfiguur zou slaan in de zegekar. De triomfboog zelf wees hij echter niet af.

Het opschrift

Het opschrift is een verhaal apart. Het was kunstmatig op lengte gebracht door allerlei titels toe te voegen. De bevolking van het Romeinse Rijk was immers halfgeletterd en geletterden koketteerden graag met hun vaardigheid. Hoe langer de tekst die ze hardop konden voorlezen, hoe beter.

De tekst luidde oorspronkelijk:

Aan Imperator Caesar Lucius Septimius, zoon van Marcus, Severus Pius Pertinax Augustus, vader des vaderlands, overwinnaar van de Arabische Parthen, overwinnaar van de Adiabenische Parthen, opperpriester, in het elfde jaar van zijn bevoegdheid als volkstribuun, elfmaal uitgeroepen tot Imperator, driemaal consul, proconsul;

en aan Imperator Caesar Marcus Aurelius, zoon van Lucius, Antoninus Augustus Pius Felix, in het zesde jaar van zijn bevoegdheid als volkstribuun, consul, proconsul;

en aan Publius Septimius, zoon van Lucius, Geta, de zeer hoogstaande Caesar;

omdat zij met hun bijzondere talenten de staat intern hebben hersteld en het Rijk van het Romeinse volk naar buiten toe hebben vergroot;

geschonken door Senaat en volk van Rome.

De Imperator Caesar Marcus Aurelius Antoninus Augustus Pius Felix en de zeer hoogstaande Caesar Publius Septimius Geta waarvan sprake is, zijn de officiële namen van Caracalla en Geta. Toen die twee na de dood van hun vader de regering overnamen, kregen ze ruzie. De geschiedschrijver Herodianos vertelt de afloop:

Door zijn verlangen naar de alleenheerschappij besloot Caracalla het uiterste te wagen en een beslissing te forceren door moord met het zwaard, ook als hem dat zijn leven zou kosten. Heimelijke aanslagen hadden immers geen succes en daarom voelde hij zich gedwongen tot een gevaarlijke en riskante onderneming. Toen de broers eens bij hun moeder tezamen waren – Geta uit liefde voor haar, Caracalla omdat het bezoek kans bood op een aanslag – doorstak hij zijn broer. Geta werd dodelijk getroffen en hij stierf, terwijl zijn bloed over de borst van zijn moeder stroomde.noot Herodianos, Romeinse Geschiedenis 4.4.2-3; vert. M.F.A. Brok.

Na deze dramatische gebeurtenis werd het opschrift op de triomfboog aangepast: de woorden : en voor Publius Septimius, zoon van Lucius, Geta, de zeer hoogstaande Caesar” werden veranderd in “vader des vaderlands, de beste en sterkste vorsten”. Dat de eigenlijke bewoordingen anders waren, is echter nog te zien. In de groeven van de inscriptie lagen in de Oudheid namelijk letters van verguld brons die met pennen waren verankerd in de steen. Toen de nieuwe inscriptie werd aangebracht, bleven in de vierde regel de ankergaten van de oude letters achter, en aan de hand daarvan is de oorspronkelijke versie van de inscriptie gereconstrueerd.

Geschiedvervalsing dus, en niemand trapte erin. Onmiddellijk na de retouchering circuleerde het grapje dat Caracalla aan zijn militaire eretitels Geticus had kunnen toevoegen, wat zowel “Overwinnaar der Geten” als “Moordenaar van Geta” betekende.

#Caracalla #Edessa #ForumRomanum #Geta #Ktesifon #Mesopotamië #Nisibis #ParthischeRijk #Rome #SeleukeiaAanDeTigris #SeptimiusSeverus #triomfboog #triomfboogVanSeptimiusSeverus

Venus van het Riool

Op het Forum Romanum ligt de rare ronde schijf die u hierboven ziet. De diameter bedraagt zo’n tweeëneenhalve meter. Mocht u deze stenen zoeken: ze bevinden zich vlak voor de winkels in de Basilica Aemilia. Dit is het fundament van wat ooit de kapel was van Venus Cloacina, ofwel Venus van het Riool. Deze curieuze naam hangt samen met de plek van het heiligdommetje: boven het afwateringskanaal onder het Forum, de cloaca maxima.

Tegenwoordig resteert dus alleen de ronde marmeren basis, maar er is een muntafbeelding van deze heilige plaats. Die is echter moeilijk te interpreteren. In elk geval stonden er twee standbeelden van vrouwen die een plengoffer lijken te brengen; één dame lijkt een bloem vast te hebben in een opgeheven hand.

Verliefde magistraat

De Romeinen wisten niet precies waarom ze Venus Cloacina vereerden, maar hadden respect voor de plaats omdat er ooit een gruwelijke moord was gepleegd. In het midden van de vijfde eeuw v.Chr. was Rome twee jaar bestuurd door het zogeheten College der Tienmannen, dat tot taak had het Romeins Recht te codificeren. Het voornaamste lid, Appius Claudius Crassus, begon zich echter steeds tirannieker te gedragen. Dat zou tot daaraan toe zijn geweest, maar hij werd verliefd, een kwaal die volgens de Romeinen vrijwel zonder uitzondering leidde tot iemands onafwendbare ondergang. Het meisje waarop hij zijn zinnen had gezet, Verginia, was de dochter van de dappere officier Lucius Verginius.

De Romeinse geschiedschrijver Titus Livius schrijft dat alle pogingen die Claudius “in de verdwazing van zijn verliefdheid” ondernam om het meisje te versieren “afketsten op het harnas van haar kuisheid”.noot Livius 3.44.4. Daarom nam hij zijn toevlucht tot een list. Een handlanger zou haar bij de rechtbank aanklagen, beweren haar vader te zijn en haar terugeisen. (Processen over iemands afkomst en burgerlijke staat waren in de Oudheid aan de orde van de dag; er was immers geen bevolkingsregister.) De dienstdoende magistraat, Claudius zelf, zou de eiser in het gelijk stellen, en de nieuwe vader zou het meisje uithuwelijken aan een fatsoenlijke echtgenoot, en we hoeven ons niet lang af te vragen wie dat dan wel zou zijn.

Volgens plan werd Verginia aangeklaagd, Claudius wees het meisje toe aan de eiser, gelastte een gerechtsdienaar het meisje te arresteren en verzocht de omstanders te vertrekken:

De menigte ging uit eigen beweging uiteen en liet het meisje daar alleen staan, een prooi van het onrecht. Toen sprak Verginius, omdat hij nergens meer een uitweg zag: “Allereerst verzoek ik u, Appius, een vader zijn verdriet te vergeven, als ik misschien wat hard tegen u ben uitgevaren. Sta mij vervolgens toe hier in het bijzijn van mijn dochter de voedster te vragen hoe de zaak in elkaar zit. Als ik ten onrechte haar vader word genoemd, kan ik met minder hartzeer vanhier weggaan.”

Zijn verzoek werd ingewilligd en hij nam het meisje en haar voedster apart bij de winkels naast het heiligdom van Cloacina – nu heten die de Nieuwe Winkels. Daar griste hij een mes uit de handen van een slager en zei: ‘Op deze manier, de enige waarop ik het kán, dochter van mij, kom ik op voor je vrijheid!’ Daarop doorstak hij de borst van het meisje.noot Livius 3.48.4-5.

Hierdoor werd de Romeinen duidelijk wat de tirannie der Tienmannen inhield. Ze kwamen in opstand en herstelden de republikeinse staatsinstellingen.

Of het verhaal, dat zich laat lezen als een toneelstuk, waar is, is de vraag, maar Livius zou daarop hebben geantwoord dat die vraag irrelevant was: sommige van zijn verhalen blonken immers eerder uit door poëtische schoonheid dan dat ze berustten op feiten. Livius wijst aan het eind van zijn verhaal ook op een positief gevolg van dit akelige voorval: de nieuwe consuls, Lucius Valerius en Marcus Horatius, vaardigden een wet uit die erop neerkwam dat er geen magistratuur kon bestaan waartegen geen beroep mogelijk was. Dit was een van de belangrijkste bepalingen uit het Romeinse recht en is nog altijd een uitgangspunt van moderne rechtsstelsels.

#CloacaMaxima #ForumRomanum #Rome #RomeinsRecht #TitusLivius #Venus #Verginia

It's a bit hard to ponder how many #famous figures from Rome passed by these same statues. #opcWeeklyTheme 📷

#rome #ForumRomanum #italy #history #travel

Tag 3: Roma – Ostia
65km, 299hm

Wenn ihr Bürgermeisterin einer 3-Millionen-Stadt wärt, die keine 40 Kilometer vom Meer entfernt gelegen ist und wo sich gefühlt die Hälfte der Bevölkerung sich ins Auto setzt und auf den Weg zum Strand macht, sobald die Sonne sich blicken lässt, was würdet ihr tun? Genau: den vorhandenen Radweg entlang des Tibers um die paar Kilometer verlängern und so eine weitere Möglichkeit schaffen ans Meer zu kommen. Was hat Rom gemacht? Nun ja, der Radweg entlang des Tibers endet recht abrupt hinter der Stadt und dann wirds abenteuerlich: wir schieben die Räder durch Gemüse hinauf auf eine Brücke und stürzen uns auf der anderen Seite die immerhin vorhandene Rampe hinunter. Dass uns nur Mountainbiker*innen […]

Gudrun in #Kurzurlaub #RomFebruar2024

More: https://le-chat-a-velo.at/2024/02/tag-3-roma-ostia/

#Bikepacking #Brompton #CampagnaRomana #CastelFusano #EsposizioneUniversaleDiRoma #EUR #EURRome #Faltrad #ForoRomano #ForumRomanum #Garbatella #Intec #Italia #Italien #Italy #Latium #Lazio #LidoDiCastelFusano #LidoDiOstia #Monti #Ostia #Photowalk #Reiserad #Rom #Roma #Rome #Tern #Tevere #Tiber

Tag 2: Roma – Roma
40km, 229hm

Heute Sightseeing abseits des antiken Zentrum. Als erstes nehmen wir uns die Villa Borghese vor. Anders als der Name suggeriert ist das kein Haus sondern einer der grossen Parks der Stadt. Urspünglich ein Renaissancegarten, später zum englischen Landschaftsgarten umgestaltet (mit mediterraner Bepflanzung), zieht es an Tagen wie heute alle dorthin: die Läufer*innen, die Menschen mit Hund (ohne Leine, obwohl eigentlich Vorschrift, aber – vgl. gestern – mit den Vorschriften hat man es hier nicht so), ein paar Radfahrende und jede Menge Spaziergänger*innen. Touristisch erschlossen wird das weitläufige Gelände durch einen Verleih von Go-Karts, vor allem aber von zweispurigen, für 4 Personen […]

Gudrun in #Kurzurlaub #RomFebruar2024

More: https://le-chat-a-velo.at/2024/02/tag-2-roma-roma/

#Bikepacking #Brompton #CampagnaRomana #CittàDelVaticano #Eurovelo7 #Faltrad #ForoItalico #ForoRomano #ForumRomanum #Italia #Italien #Italy #Latium #Lazio #Monti #Petersplatz #PiazzaSanPietro #Rom #Roma #RomanForum #Rome #StPeterSSquare #Tern #Tevere #Tiber #VaticanCity #Vatikanstadt #VillaBorghese #VillaBorgheseGardens

The ancient roman forum by #moonlight, with the #colosseum in the background . #rome #archaeology #ancienthistory #romanhistory #forumromanum #parcocolosseo

Montage eines Fotos (mit G'mic bearbeitet) des Tempels der Vesta und dem Gemälde von Sebastiano Ricci "Opfer für die Göttin Vesta" von 1723. Dazu eine Animation (Krita) des Feuers in der Opferschale

#Fotobearbeitung #Latium #Rom #ForumRomanum #SebastianoRicci #mythology #foto #photo #fotografie #photography #Gif #Animation #krita #gimp #gmic

#ThrowbackThursday #thursday #Donnerstag #Italy #Rome #ForumRomanum #photography #history #live

Auf der Via #Alessandria macht sich ein Ameisenvolk in Kolonne auf den langen Weg. Bei bestem Wetter ist das #Kolosseum schnell erreicht. Ciao #ForumRomanum , ciao #BellaItalia .
Ob #Ägypten sie übers #Mittelmeer kommend
ins Land lässt? Oder ist der Landweg sicherer?

#photooftheday

[A beautiful little lion among old ruins at the #forumromanum in #rome I am pretry sure he was enjoying all the attention of the tourists. Photo by me, all rights.]

#cathography #cat #ruin #photography #historicalpix #animalphotography #travelphotography #photographylovers #catstodon #catlovers

Ich liebe Nachtaufnahmen 🌟 #rom #rome #italy #architecture #nikon #ForumRomanum