Rekenkamer: Pallas-kernreactor risicovol en slecht voorbereid
De Algemene Rekenkamer uit stevige kritiek op het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) vanwege de gebrekkige voorbereiding en risicobeheersing rond de bouw van de nieuwe PALLAS-kernreactor. In het verantwoordingsonderzoek over 2024 wordt duidelijk dat het ministerie cruciale voorwaarden voor een succesvolle start van het miljardenproject nog altijd niet op orde heeft, en dat de Tweede Kamer op een zijspoor staat.
Daarmee trekt de Rekenkamer in grote de zelfde conclusies als die Laka recent al trok uit de recente Voortgangsrapportage.
Uit het rapport van de Rekenkamer blijkt opnieuw dat de echte bouw nog niet is gestart, onder andere omdat er geen actuele kostenraming en planning beschikbaar is. Verder verloopt de samenwerking tussen VWS en NRG-PALLAS stroef en heeft het ministerie van Agema de rollen van beleidsmaker en aandeelhouder onvoldoende gescheiden – een constructie die volgens de Rekenkamer in strijd is met kabinetsbeleid. “Zonder actuele planning en kostenraming is er onvoldoende inzicht in het bouwproces en de financiële risico’s,” aldus de Rekenkamer. “Dat is zorgwekkend bij een project van deze omvang.” De kostenramingen zijn bovendien al meerdere keren bijgesteld, met een stijging van naar schatting 1 miljard euro sinds 2020. De kans op verdere overschrijdingen is reëel, zeker gezien de internationale ervaringen met vergelijkbare nucleaire projecten in Finland en Frankrijk, waar vertragingen en kostenexplosies het gevolg waren van ontwerpwijzigingen en gebrekkige controle.
De Rekenkamer waarschuwt dat de Tweede Kamer, ondanks haar formele rol, in de praktijk weinig invloed heeft zodra de bouw eenmaal is begonnen. De Kamer ontvangt dan alleen achteraf voortgangsrapportages, waarmee ze voor voldongen feiten komt te staan. “Als de bouw eenmaal van start is gegaan, is er in de praktijk geen weg meer terug,” waarschuwt de Rekenkamer. Hoewel het ministerie inmiddels stappen onderneemt om de projectorganisatie te versterken en de samenwerking te verbeteren, blijft de Rekenkamer kritisch. De huidige inrichting van het toezicht – waarbij beide rollen bij één directoraat-generaal liggen – biedt onvoldoende waarborgen voor transparantie en controle.
#AlgemeneRekenkamer