Lmst

Norwegia bez śmieciarek: podziemny system w Bergen

Coraz więcej miast na świecie deklaruje wprowadzenie podziemnego systemu odbioru odpadów. Przykłady to Sztokholm, Seul, Doha, Bergen czy Barcelona. Wyróżnia się zwłaszcza Bergen – zabytkowe norweskie miasto, które stara się objąć całe swoje terytorium zautomatyzowanym systemem odbioru śmieci. Wielu turystów, zachwyconych widokami majestatycznych fiordów czy malowniczych drewnianych domków, nie zdaje sobie sprawy, że pod ich […]

https://spinka.tepewu.pl/2025/09/norwegia-bez-smieciarek-podziemny-system-w-bergen/

Lofoty. Idylliczne miejsce pod oblężeniem kamperów

Masowa turystyka dociera do dziewiczej Skandynawii. Czy norweskie Lofoty podzielą los… Wenecji? Wiele z turystycznych miejscowości boryka się latem z oblężeniem odwiedzających. Wenecja od lat walczy z jednodniowymi turystami “zrzucanymi” przez piętrowe wycieczkowce, w zeszłym roku Kioto zakazało turystom wejścia do części mieszkalnej dzielnicy gejsz (z powodu nagabywania rezydentów), brytyjscy celebryci wyprowadzają się z obleganych […]

https://spinka.tepewu.pl/2025/08/lofoty-idylliczne-miejsce-pod-oblezeniem-kamperow/

#puffin #runde #norway #norge #norwegia #birdwatching #nature

2 sierpnia obchodzimy rocznicę urodzin Håkona Stenstadvolda (1912–1977), norweskiego malarza, ilustratora i krytyka. Zasłynął m. in. jako twórca ilustracji do literatury norweskiej i aktywny uczestnik życia artystycznego. Był też rektorem szkoły artystycznej w Oslo. (fot. Wikipedia) #HåkonStenstadvold #malarstwo #norwegia #sztuka

iMagazine 8/2025 – Witajcie w złożonej rzeczywistości

Niby sezon ogórkowy, a nasz numer pęka w szwach. Idealnie na wakacje przygotowaliśmy dla Was masę dobrych i ciekawych materiałów.

Na pierwszy ogień idą – już tradycyjnie o tej porze roku – składane nowości od Samsunga: najnowsze Galaxy Fold7 i Flip7 wraz z nową linią zegarków Watch8. To jednak nie jedyne premiery w tej kategorii – testujemy dla Was również najnowszą opaskę Amazfit Helio Strap oraz zegarek OnePlus Watch 3. Ciekawie zapowiada się też dział audio i TV.

W numerze znajdziecie również mnóstwo motoryzacji – aż pięć modeli różnych supersamochodów. Do tego dużo piszemy o niesamowitym hicie kinowym sygnowanym przez Apple – F1: The Movie.

Podróże w tym numerze też są związane z motoryzacją i… Disneylandem.

Na deser – kolejna porcja ciekawych podcastów i, tym razem, pyszny dżem.

Zapraszam gorąco do lektury – tym bardziej w taką pogodę, jaką mamy!

Spis treści

Aktualności

Aktualności

Podróże

Disneyland – 70 lat magii. Praktyczny przewodnik | Paweł Okopień
Norwegia – łatwiej tu o ładowarkę niż o stację benzynową! | Wojtek Pietrusiewicz

Productivity

Coroczne wakacje w kamperze z rodziną – dlaczego warto i jak to ogarnąć? | Michał Śliwiński

Lifestyle

Lifestyle | Dominik Łada
anOrdain – alchemicy z Glasgow | Wojtek Pietrusiewicz

Audio

Loewe We.BOOST – unowocześniona klasyka | Paweł Hać
Beyerdynamic Amiron 300 – wygoda zdefiniowana na nowo | Paweł Hać
OpenRock S2 – waga piórkowa | Paweł Hać
Creative Stage Pro – nie tylko na biurko | Paweł Hać

Sprzęt

Samsung Galaxy AI: Jeden ekosystem, trzy rewolucje | Dariusz Hałas
10 dni z Samsung Galaxy Z Fold7 | Wojtek Pietrusiewicz
Tydzień z Samsung Galaxy Z Flip7 | Wojtek Pietrusiewicz
OnePlus Nord CE5 – nad wyraz niepozorny | Paweł Hać
Amazfit Helio Strap – recenzja po miesiącu. Czy to alternatywa dla WHOOPA i pasa HR? | Dominik Łada
OnePlus Watch 3, 43 mm: długodystansowiec w eleganckiej formie | Agnieszka Serafinowicz
Logitech Flip Folio dla iPada Pro 11” – nowy sposób na pracę w ruchu? | Dominik Łada
BenQ PD2730S – monitor 5K idealny dla ekosystemu Apple | Jan Urbanowicz
Akcesoria surwiwalowe dla sprzętów Apple | Krzysztof Kołacz
Garmin Varia Vue – twoje „oko” na drodze | Dominik Łada
Hol 2 riders | Napoleon Bryl
Abus Bordo One 6000A Fingerprint – jeszcze prytniejsze zapięcie | Napoleon Bryl

XGIMI MoGo 4 – czy to najlepszy projektor na wakacje? W plenerze i do domu | Dominik Łada
The Frame Pro – prawdziwe dzieło sztuki | Paweł Okopień
IMAX w domu? Czemu nie! | Paweł Okopień

Mobilność

Cayenne into the Desert | Wojtek Pietrusiewicz
Volkswagen Touareg R-Line V6 TDI – Luksus wagi ciężkiej | Dariusz Hałas
Tesla Model Y Juniper – ewolucja, na którą czekaliśmy | Dariusz Hałas
Xpeng G9 AWD Performance – nowa definicja mocy | Dariusz Hałas
Skoda Superb – auto dla pasażera | Paweł Hać

Software

Drinkulator – nowa aplikacja na Apple Watch śledzi poziom alkoholu we krwi | Dominik Łada

Gry

Tony Hawk’s Pro Skater 3+4 – wspomnienia brzmią jak Motörhead | Paweł Hać

Porady

Jak wyczyścić nauszniki w AirPods Max? | Dominik Łada

Felietony

F1: The Movie – film, który nas podzielił? | Krzysztof Kołacz
Co wartościowego fani technologii mogą zrobić w wakacje? | Krzysztof Kołacz
Polskie muśnięcie | Piotr Wdowiak
Jabłko niezgody, czyli o polskim milczeniu Apple | Dariusz Hałas

Film

F1 | Jan Urbanowicz
Grzesznicy | Jan Urbanowicz
Premiery streamingowe sierpień 2025 | Jan Urbanowicz

Muzyka

Nie trzeba już wydawać majątku na dobre słuchawki TWS | Paweł Winiarski

Podcasty

Podcasty | Dominik Łada

Makowa kuchnia

Dżem jabłkowo-brzoskwiniowy | Małgorzata Łada

#AirPodsMax #AmazfitHelioStrap #Audi #benq #Beyerdynamic #Creative #Disneyland #F1TheMovie #garmin #iMagazine #loewe #logitech #Norwegia #noweWydanie #nowość #OnePlusWatch3 #OpenRock #Porsche #Samsung #SamsungGalaxyWatch8 #SamsungGalaxyZFlip7 #SamsungGalaxyZFold7 #Skoda #tesla #vw #XGIMIMOGO4 #Xpeng

Przyszła faktura za przejazdy w Norwegii z ePass za maj/czerwiec - 925 NOK za całość od samego Oslo po wyjazd w Karasjok.

Myślałem, że będzie zdecydowanie gorzej tak wszyscy straszyli.

#norwegia

"Nie mogli mówić we własnym języku. Zabroniono im śpiewać, grać na bębnach i zakładać tradycyjnych nakryć głowy. Byli upokarzani, opluwani i wyzywani. Wyrzucano ich z domów, pozbawiano ziemi, a całe rodziny przenoszono o setki kilometrów. Dzieci wysyłano do szkół z internatem, by uczyły się w języku, którego nie znały. Robiono im zdjęcia nago, mierzono czaszki, kości przodków wykopywano z cmentarzy i badano. Wszystko po to, by stali się Norwegami, Szwedami, Finami."

Jest to wstęp ze świetnego audioserialu magazynu "Pismo" (poleconego mi niedawno tutaj na fedi), który przybliża nam historię rdzennych ludów północy. https://magazynpismo.pl/audioseriale-pisma/saamowie-wyrzut-sumienia-skandynawii-odcinek-1-polnocnosc/

Cały wątek to kompilacja tego audio serialu, książek "Panowie nas tu przesiedlili" Elin Anna Labba, "Kraj nie dla wszystkich. O szwedzkim nacjonalizmie" Wiktoria Michałkiewicz, filmów "Sami Blood (2016)" "Let The River Flow (2023)"

#saami #sapmi #rasizm #kolonializm #skandynawia #norwegia #szwecja #finlandia

1/5

Słyszeliśmy, o ilości komarów w lasach na północy, ale jakoś wyobrażaliśmy sobie, że jest to "do ogarnięcia". Mieliśmy przedsmak, stając przy rzece Alta, po czym kupiliśmy moskitiery zakładane na kapelusz.

Dziś w nocy stanęliśmy sobie nieopodal Karasjok, nad rzeką Fielbmá. Niedaleko jest kilka rozlewisk, jakieś zakola, trochę bardziej piaszczyste tereny i lasy mieszane.

Ilość komarów to jakiś poziom nie do ogarnięcia. Idąc w tej siatce, narasta poziom paniki, bo bzyczenie jest takie jakby wsadzić głowę do ula. Przy każdej próbie strzepania ich z kurki czy spodni, zostaje zmiażdżonych z 4-5. Siadają i zaczynają łazić, szukając słabych punktów w "zbroi" chroniącej przed ukąszeniami.

Musimy ogarnąć jak miejscowi sobie z tym radzą, bo przecież tu żyją od wieków i na pewno mają jakieś patenty...

#norwegia #miniblog

Czekaliśmy na ładną pogodę na Nordkapp, żeby pójść na najdalej wysunięty punkt na północy europy, niestety pogoda się nie zmieniła.

Latarnia morska na Knivskjellodden jest wysunięta o 1,45km dalej niż znany globus przy parkingu, ale trasa do niej ma jakieś 8,75km długości i potem trzeba jeszcze wrócić.

Około godziny 17 stwierdziliśmy, że i tak trzeba wyjść z Freją na spacer, więc w sumie... Lekka mżawka czy tam mały kapuśniaczek nic nam nie zrobi.

Droga to była gehenna przez pustkowie... Kamienie, kamienie, kamienie, stalowe niebo i aż na wybrzeże krajobraz bez zmian. Co chwilę na górkę i z górki. Wiatr i mżawka. Błoto w dolinkach i większy wiatr na górkach.

Przez te 6 godzin (5+przerwa) można przemyśleć swoje życie, bo i tak niema na co patrzeć, a lepiej patrzeć pod nogi.

#miniblog #norwegia #norway #nordkapp

Krajobraz półwyspu nordkapp i znaczniki szlaku

Inna strona - to nie są góry a śnieg leżący na kolejnych pagórkach.

Nagroda na koniec - herbata miętowa z termosu i batoniki Freja

Dotarliśmy na północny kawałek europy - aż nie do uwierzenia, że kilka miesięcy temu jeszcze "wygrzewaliśmy" się na południu.

Z perspektywy czasu widzę, że deszczowa zima w Andaluzji to było nic w porównaniu do tego "ciepłego" i "suchego" czerwca za kołem podbiegunowym :D

Ten sezon jest wyjątkowy, a podróż, mimo pewnych niedogodności, awarii i polskiego narzekania, była sama w sobie niesamowitą przygodą.

Jako że ta "podróż" jest sama w sobie celem, a nord kapp to tylko przystanek, to obracamy się na pięcie przy 307m klifie na krańcu europy, żeby na święta obudzić się przy dźwięku meczetów ;)

#vanlife #nordkapp #norwegia #norway #miniblog

https://social.craftknight.com/notice/AphsDyCyXW63MuMauG

Jeszcze nie tak dawno mogliśmy zobaczyć prehistoryczne rysunki w jaskiniach w Hiszpanii, a dziś rano byliśmy w muzeum w Alta, gdzie nad dawnym brzegiem fiordu znajdują się ryciny i malowidła naskalne.

Rysunki te mają od 7000 do 4000 lat, część się dobrze zachowała pod torfem, a niektóre wyblakły zostawiając tylko wyryte w skale kontury.

"Odkryto" je w latach 60 i 70 ubiegłego wieku. Przedstawiają sceny z polowań, rybołówstwa, wypasu reniferów i codziennego życia. Ogólnie na całym obszarze jest ok. 6 tys. malowideł co robiło duże wrażenie.

#norwegia #norway #miniblog

Tutaj poprzednii post z Hiszpanii https://social.craftknight.com/notice/AsaoZZxI5X24BE06E4

Malowidła naskalne przedstawiające zwierzęta, ludzi i łodzie

Malowidła ludzi i zwierząt - w tym ptaków

Wczoraj i dzisiaj na spacerze z psem tak mnie pożarły komary, że po zwiedzaniu muzeum pierwsze pojechaliśmy kupić moskitiery naciągane na czapkę/kapelusz.

Raz, że jakikolwiek odkryty kawałek skóry znajdą - szyje, okolice uszu i żrą jak oszalałe. Dwa, że wciskają się przez kratki wentylacyjne i pod oknami dachowymi, przez szpary w moskitierach jak gdzieś nie dochodzą do końca. Skubane łażą więcej niż latają.

Już wiem czemu wszystkie okoliczne przyczepy nad rzeką Altaelva paliły dymiące się ogniska.

#miniblog #norwegia

Jak zapytać Saamów o renifery, to powiedzą, że nie ma dzikich reniferów i każdy do kogoś należy. Są wypasane na wolności jak bydło na amerykańskich stepach i używa się je na mięso, skóry, poroże i różne wyroby.

W smaku jest podobne do baraniny - raczej chude i suche, przez co dobrze smakowało w gulaszu, ale trochę męczyło jako golonka. W kuchni dużo było warzywa korzenne - najlepiej smakujące w surowym klimacie - rzepa, ziemniak, marchew, cebula. Ogólnie fajne miejsce godne polecenia niedaleko trasy E6 przy mieście Alta.

69°55′50.28″N 23°15′18.13″E

#norwegia #laponia

Golonka z renifera z puree z rzepy, marchewki i pieczone ziemniaki.

Restauracja z zewnątrz z pubem obok w postaci namiotów.

Widok na zagrodę reniferów obok restauracji. W tle u góry widać białego renifera.

Kilka zdjęć z Tromsø, fajne miasto turystyczne ale nie zostaliśmy długo.

Poszliśmy na pølse (hotdoga), który był mniej smaczny niż na stacji i o wiele droższy. Liczyliśmy potem w restauracji na zupę rybną, ale było menu letnie i dostaliśmy Lasagne, która jak można się spodziewać na północy nie smakowała niczym poza przyprawami. W starej kawiarnii lokalnej od pokoleń, pracowali sami studenci i nie było lokalnych wypieków, a kawa nawet nie była z norweskiej palarni, więc tego no...

Na pamiątkę kupiłem sobie wełnianą czapkę ręcznie dzierganą na miejscu i poprzymierzaliśmy sobie swetry wełniane znanych norweskich marek, które mają wysyłkę na Europę. Jak zna się rozmiar, to można dostać w fajnej promocji -40%/-60% ręcznie dziergane swetry z wełny.

#norwegia #tromso

Główna ulica w Tromsø i słynna hotdogarnia

Wąski domek w starej dzielnicy przy porcie

Losowe osiedle przy którym mieliśmy parking

Kto słyszał o czystkach etnicznych i o wewnętrznym kolonializmie krajów skandynawskich (Norwegii/Szwecji/Finlandii) oraz Rosji na Saamach (ludach rdzennych Laponii)?

Tak sobie jedząc dzisiaj w Saamskiej przydrożnej restauracji gulasz z renifera pomyślałem, że fajnie byłoby zgłębić ich historie, szczególnie że jutro idziemy do muzeum w Alta, a dziś siedzimy nad rzeką wśród drewnianych łodzi.

Historie, które znamy z Kanady w kontekście Indian czy Australii Aborygenów do dziś są żywe dosłownie pod nosem, tylko nie składa się o tym jakoś mówić w europie - burzy to wizerunek otwartych, postępowych i humanitarnych krajów północy.

Ah, czy ja nie mogę normalnie pojechać na wakacje, bez "wnikania"? Już sobie zebrałem biblioteczkę książek i filmów na najbliższe dni...

#skandynawia #miniblog #norwegia #laponia #lapland

Wróciliśmy (w sumie gdzie wróciliśmy, na drogę?) z Tromsø - największego położonego najdalej na północ (69 równoleżnik) miasta na świecie, które przez wiele lat było bramą do Arktyki. Dla porównania Jakuck to 62 równoleżnik, a Anchorage 61.

W sumie - to bardzo zwyczajne turystyczne miasto. Kawiarnie z takim samym wystrojem jak gdziekolwiek indziej, sklepy z badziewiem, które już były na południu Norwegii, salony samochodowe, magazyny, zakłady pracy, uniwersytet i studenci na kasach - normalne miasto.

Tak ogólnie to zupełnie inaczej sobie wyobrażałem koło podbiegunowe - przez małą ilość miejsca na zabudowę non stop są cały czas domy/domki praktycznie od Oslo. Mam wrażenie jakbyśmy cały czas jechali wioską, z małymi miasteczkami - równomiernie zabudowany cały kraj. Dużo śpimy po prostu na zajazdach przy drodze, bo bez namiotu ciężko w fajnym miejscu spać.

Widoki wciąż oszałamiające, ale dużych przestrzeni, tajgi i ani żywej duszy trzeba szukać gdzie indziej.

Powstawiam zdjęcia jak starlinka wyciągniemy, może jutro w Alta, albo później na NordCapp.

#norwegia #miniblog

Co nam odbiło szlajać się po nocy :D melduję się z góry Hesten.

#norwegia #norway

To witamy kalendarzowe lato w blasku północnego słońca nad wyspą Senja! Od teraz już każdy dzień będzie krótszy :)

Czy jedzenie jak świeci słońce to wciąż nocne podjadanie?

#norwegia

Zdjęcie północnego słońca nad wyspą Senja

Słońce idealnie w położeniu północnym na aplikacji Sun Seeker

Będąc na lofotach ciężko nie natknąć się na jakieś muzeum sztokfisza (suszonej ryby). Dorsze skrei od wieków były tutaj suszone na świeżym powietrzu i do teraz po drodze są wielkie instalacje do suszenia.

Sam smak - nie jest zły jak na bogactwo białka i witamin. Rozumiem skąd jest to popularna przekąska na szlaki, a kiedyś na drogę. W naszym domu, głównym smakoszem tej przekąski pozostanie Freja.

Samego norweskiego sztokfisza głównie skupują... Włosi :) Od XV wieku, kiedy na jednej północno norweskiej wyspie rozbił się włoski statek, robią wszystko, żeby kupić ten ręcznie robiony i wytwarzany tylko w określonych warunkach (włosi lubią takie rzeczy) produkt. Podają to jako fingerfood, robią musy i gotują. Jest bardziej popularny na północy, ale też południe sobie ceni za trwałość w przechwywaniu.

Następnym razem musimy na to zwrócić uwagę, będąc w okolicach Wenecji.

#norwegia #lofoty

Zabytkowe skrzynki z suszona ryba i stol na beczkach do sortowania

Suszona ryba w paczce i Freja baaardzo prosząca

Szlak prowadzący z plaży Ryten na Kvalvika to nasz nr 2. szlak po lodowcu. Był fajnie wytyczony przez co nie był skrajnie trudny. Część była w "remoncie" przez co do samej plaży Kvalivika nie doszliśmy, ale dla samej drogi było warto. Idealny na popołudniowy spacer z psem po zawodzie w Å.

W okolicy jest park narodowy, przez co można stać tylko na kempingach albo "u gospodarza", co odstrasza część ludzi, autokary i zorganizowane wycieczki.

Widoki niesamowite, nawet udało się w słońcu iść, co trochę pomogło przy temperaturach pojiżej 10*C.

#norwegia #lofoty #norway

#norwegia

Client Info