Oekraïne vernietigt legendarische Sovjet radiotelescoop
De 70 meter grote radiotelescoop op de Krim behoorde tot de grootste ter wereld.
#DeKrim #Oekraïne #radiotelescoop #RT70 #SovjetUnie
https://www.kuuke.nl/oekraine-vernietigt-legendarische-sovjet-radiotelescoop/

Nu op Mayonaise: Poetin en de droom van de Sovjet-Unie | Poetin droomt van een Rusland dat opnieuw de dominante macht vormt in Oost-Europa en Centraal-Azië, waar buurlanden geen zelfstandige koers varen maar zich schikken naar de wensen van Moskou | #Belarus #Krim #USSR #propaganda #Poetin #SovjetUnie #manipulatie #Loekasjenko #EU #Verkiezingen #Tsjetsjenië #geopolitiek #macht #Oekraïne #invloedssfeer #Georgië #oorlog #navo #rusland

https://mayonai.se/poetin-en-de-droom-van-de-sovjet-unie/

Wolgaslepers

Ik heb weinig met klassieke muziek. Als musici in twee-en-een-halve minuut en met drie akkoorden hun punt niet kunnen maken, zijn het volgens mij stuntels. Liever The Ramones dan Bach. Met Russen heb ik ook al niet zo veel. In september 1984 moest ik in militaire dienst: een compleet jaar heb ik verspild om te verhinderen dat ze ons land zouden veroveren. Tussen mij en de Russen wordt ’t nooit meer wat.

Maar verdraaid als het niet waar is. Op zoek naar iets anders struikelde ik over deze opname van het Lied van de Wolgaslepers.

Fantastisch. Ik heb geen idee of ze mooi zingen en weet niet genoeg van muziek om te kunnen beoordelen of het orkest goed speelt. Maar ik denk wel dat ik herken dat deze opname, uit 1993, een zwanenzang is van de Sovjet-Unie.

Stomme Sovjet-Unie. De Koude Oorlog kostte me een jaar van mijn leven. En nu luister ik, verdorie, met een brok in mijn keel naar het Koor van het Rode Leger.

#IgorStrawinsky #klassiekeMuziek #SovjetUnie #Wolgaslepers

De luchtbrug naar Berlijn (3)

[Dit is het derde blogje over de Luchtbrug naar Berlijn. Het eerste blogje was hier.]

De zwarte markt in Berlijn

Hoewel de Luchtbrug dus etenswaren, kolen, hout en aggregaten binnenvloog, was het maandenlang onvoldoende. De hele winter door waren de rantsoenen te klein en de huizen te koud. Veel West-Berlijners zochten langs de rand van de stad naar brandstof, zoals hout, en voedsel. Daarvoor overschreden ze regelmatig de grens met de Sovjet-bezettingszone, waardoor deze hongertochten niet zonder gevaar waren. Agenten van wat later de DDR zou zijn, namen goederen in beslag en in de bossen lagen blindgangers. Er ontstond een levendige zwarte markt waar, omdat er drie soorten mark waren met voortdurend veranderende wisselkoersen, de sigaret de voornaamste rekeneenheid was.

Het grote plaatje

Berlijn was maar één plaats waar de confrontatie tussen de communistische en kapitalistische systemen werd uitgevochten. Vier dagen nadat de Sovjets de elektriciteit hadden afgesneden en de blokkade waren begonnen, verplaatste de Amerikaanse president Truman niet minder dan zestig B29-bommenwerpers naar West-Europa. Dat is, zoals u correct constateerde, het vliegtuigtype dat werd gebruikt bij het transport (en de inzet) van atoombommen. Stalin begreep hierdoor dat verdere escalatie te riskant was. De westerse geallieerden stelden ook een tegen-blokkade in door handel met de Sovjet-bezettingszone te verbieden.

Al in juli 1948 overlegden de generaals van de vier geallieerde legers over manieren om de situatie beheersbaar te houden. In augustus ontving Stalin in Moskou enkele westerse diplomaten. Hij meende sterk te staan, want als hij de blokkade voortzette tot in de winter, dan moesten de Berlijners wel naar de oostelijke winkels komen. De westerse geallieerden meenden echter óók sterk te staan, aangezien de Luchtbrug steeds efficiënter werd. Hoewel dit overleg dus tot niets leidde, was het evident dat niemand oorlog wilde.

De overwinning

De Luchtbrug werd, zoals gezegd, steeds efficiënter. Eerst Douglas C47s, dan C54s en tot slot C74s: per vlucht drie, tien of vijfentwintig ton levensmiddelen en brandstof. Niet alleen werden de vliegtuigen groter, er kwamen er ook meer, die ook vaker vlogen. In april 1949 waren er 1400 leveranties per dag. Elke minuut landde er dus in West-Berlijn ergens een vliegtuig: merendeels op Tempelhof, maar ook op Gatow en op het door de Fransen in drie maanden aangelegde vliegveld Tegel. Zoiets vergde perfecte stuurmanskunst in de vliegtuigen, perfecte organisatie op de grond en perfect transport van de voorraden naar de depots in de stad.

De Berlijnse rantsoenen waren nu op peil en er kwamen zelfs enige luxegoederen aan. Stalin concludeerde al in januari 1949, toen de Berlijners ondanks de winter niet inbonden, dat de blokkade was mislukt. Hij gaf opdracht tot onderhandelingen. De logistieke overwinning werd zo een politieke overwinning. Die was eigenlijk al eerder in zicht gekomen tijdens de aanleg van de luchthaven Tegel. Een grote, door de Sovjets gebouwde antenne stond lelijk in de weg, maar de Franse commandant blies die zonder pardon op. De Sovjets lieten maar een mager protest horen, wat de westelijke geallieerden het vertrouwen gaf dat ze aan de winnende hand waren.

Naspel

Op 12 mei 1949 werd de stroomvoorziening van West-Berlijn hersteld en kwam een einde aan de blokkade en de tegenblokkade. Er kwam geen einde aan de Luchtbrug, omdat de Berlijners aangaven dat ze het liefste voor twee maanden voorraden hadden. De piloten waren dus nog enkele weken bezig om de depots verder aan te vullen. De laatste vlucht was pas op 6 oktober 1949. Het zegt echter heel veel over het herstel van de voedsel- en energievoorziening dat Herta Heuwer de tot voor kort geblokkeerde stad haar favoriete gerecht kon geven door worst én te koken én te bakken, én te serveren met een saus van importproducten als tomatenpuree, worcestershiresaus en kerriepoeder.

De blokkade was, zoals al gezegd, het begin geweest van de Koude Oorlog en in 1949 ontstond de NAVO. De drie westelijke bezettingszones werden samengevoegd tot één nieuwe eenheid, West-Duitsland, met hoofdstad Bonn. Iets later werd ook de Duitse Democratische Republiek uitgeroepen. Daar werd de mislukte blokkade eigenlijk vergeten.

Zo niet in het westen. Voor de West-Berlijners betekende de blokkade vooral honger en kou, maar ook werkgelegenheid: duizenden mensen – bijna evenveel vrouwen als mannen – werkten op Tempelhof, Gatow en Tegel. Om aan voldoende arbeidskrachten te komen, lieten de westerse geallieerden krijgsgevangenen vrij. Al deze mensen kregen goed betaald en gevoed, en de samenwerking tussen Duitsers enerzijds en Amerikanen, Britten en Fransen anderzijds, hielp om een basis te leggen voor verdere samenwerking en, uiteindelijk, de integratie van West-Duitsland in de westerse wereld.

#Berlijn #BerlijnseLuchtbrug #BlokkadeVanBerlijn #Duitsland #GrootBrittannië #HarrySTruman #HertaHeuwer #JosephStalin #KoudeOorlog #OostDuitsland #SovjetUnie #Tempelhof #VerenigdeStaten #WestDuitsland

De luchtbrug naar Berlijn (2)

[Dit is het tweede blogje over de Berlijnse Luchtbrug. Het eerste blogje was hier.]

De blokkade van Berlijn, zoals gezegd rond 24 juni 1948 begonnen, trof vooral de arme bewoners hard. Dit was een fors deel van de bevolking, aangezien veel mannen nog in krijgsgevangenschap waren en lang niet elke vrouw kostwinner kon zijn. We moeten ons een stad voorstellen waarin vrouwen een voor die tijd heel grote rol in het openbare leven hadden, en daarnaast zorg hadden voor én hun kinderen én de armen: vluchtelingen, ouden van dagen, weduwen en wezen, mensen met oorlogswonden.

Hoewel er vrijwel onmiddellijk voedseluitdelingen kwamen, zat er voor arme West-Berlijners weinig anders op dan zich te registeren in het oosten. Dat je daarom in het westen met je nek werd aangekeken, namen de hongerenden maar op de koop toe. Erst kommt das Fressen dann die Moral. Zolang mensen met bonkaarten in de beter voorziene oostelijke winkels allerlei producten konden krijgen, was er feitelijk geen alternatief voor registratie.

De Luchtbrug

Op 25 juni besloten de Amerikanen en Britten tot Operation Vittles: een luchtbrug die de stad zou voorzien van alles wat nodig was. (De Fransen leverden wel levensmiddelen en brandstoffen, maar geen vliegtuigen, omdat ze die in Indo-China inzetten.) Anders dan je soms leest, was de Luchtbrug geen improvisatie. Er was een soort generale repetitie aan voorafgegaan. Sinds begin april 1948 controleerden de Sovjets namelijk de landwegen: eerst bij checkpoint Alpha (bij het betreden van de Sovjet-bezettingszone bij Helmstedt) en daarna bij checkpoint Bravo (bij het verlaten van de zone). De westelijke machten hadden als reactie al twee weken lang de stad via de lucht bevoorraad. Ze wisten dus dat een luchtbrug mogelijk was en kenden enkele kinderziektes. Toen het instellen van die Luchtbrug onvermijdelijk werd, wisten ze wat te doen. Om eenhoofdig commando te hebben, benoemden ze als hoogste verantwoordelijke William Tunner.

Het eerste vliegtuig landde op 26 juni. Aanvankelijk vloog men met Amerikaanse en Britse Douglas C47-vliegtuigen – ook wel aangeduid als Dakota’s – die per vlucht ruim drie ton naar luchthaven Tempelhof konden meenemen. Tunner zorgde ervoor dat men al snel kon overschakelen op C54’s, die tien ton konden meenemen. Begin 1949 begonnen ook C74s op Tempelhof te landen, met een capaciteit van vijfentwintig ton. Verder waren er twaalf Britse Short Sunderland-watervliegtuigen, die per vlucht tien ton goederen brachten naar de Havel. Ook passagiersvliegtuigen namen levensmiddelen en brandstoffen mee. De levering van kerosine en benzine was tevens in handen van Britse commerciële luchtvaartmaatschappijen.

Wat Berlijn nodig had

De vliegtuigen brachten in de eerste plaats aggregaten om de stroomvoorziening weer op peil te brengen. Ook waren er materialen om een elektriciteitscentrale die al in aanbouw was, sneller te voltooien, maar dit gebeurde pas na het einde van de blokkade. Berlijn had dus maandenlang weinig stroom.

De meegebrachte etenswaren bestonden vooral uit meel en ander goed bewaarbaar voedsel. Aardappelen en groente konden de Berlijners zelf verbouwen in de tuinen, op balkons en op dakterrassen. Vlees was een luxe.

En natuurlijk hadden de West-Berlijners behoefte aan brandstof, zoals kolen en hout. Net als tijdens de Hongerwinter in Nederland werden overal bomen gekapt. Ook stookte men met een mengsel van teer, zaagsel en steenkoolpoeder. Het maken daarvan was gevaarlijk, want je liep grote kans op stoflongen, en het brandde eigenlijk ook niet echt fijn. Alleen de zachte winter van 1948/1949 voorkwam een humanitaire catastrofe.

[wordt vervolgd]

#Berlijn #BerlijnseLuchtbrug #BlokkadeVanBerlijn #Duitsland #GrootBrittannië #KoudeOorlog #OostDuitsland #SovjetUnie #Tempelhof #VerenigdeStaten #WestDuitsland #WilliamHTunner

De luchtbrug naar Berlijn (1)

Een kleine twee jaar geleden was ik een paar dagen in Berlijn. Er was een expositie over Oezbekistan. Het hoogtepunt van de reis was echter de dag waarop we fietsen huurden en een tochtje maakten langs enkele locaties uit de Koude Oorlog. Iets wat ik al heel lang wilde. Vandaag dus een blogje over de Luchtbrug.

Terug naar 1945. De geallieerden hadden Duitsland verslagen, de Duitse industrie was kapotgebombardeerd, ook andere economische sectoren waren beschadigd en de Reichsmark was niets waard. Er was tekort aan levensmiddelen, aan brandstof en vanzelfsprekend aan woonruimte. Talloze mannen waren in krijgsgevangenschap en de wederopbouw verliep heel langzaam. U kent waarschijnlijk de filmbeelden wel van de Berlijnse vrouwen die de gebombardeerde stad aan het opruimen zijn.

Munthervormingen

Stalin wilde vooral herstelbetalingen om de eveneens vernietigde Sovjet-economie te herstellen; de communisten wilden Duitsland ook integreren in hun eigen systeem, de planeconomie. De westelijke machten wilden daarentegen vrije handel en wilden daarom monetaire hervormingen. Drie jaar lang waren de diplomaten aan het bakkeleien, wat de snelheid van de wederopbouw niet bepaald bevorderde. In maart 1948 werd duidelijk dat men er niet uit kwam. Dat was feitelijk het einde van de samenwerking tegen Hitler-Duitsland en het begin van de Koude Oorlog.

Op 20 juni 1948 vervingen de westelijke machten overal in hun bezettingszones, behalve in Berlijn, de Reichsmark door de Duitse Mark. Dit betekende dat mensen hun Reichsmarken nog snel probeerden uit te geven in de Sovjet-sector, zodat de Sovjets op 23 juni besloten hun eigen mark in te voeren, ook in Berlijn. In heel Berlijn. Toen de westelijke geallieerden dat onaanvaardbaar noemden, besloten de Sovjets op de avond van 23 juni dat ze West-Berlijn zouden dwingen tot aanvaarding van hun nieuwe munt, die bekend kwam te staan als Oostmark. Pressie leek een werkbaar politiek middel in de uitgeputte stad.

Op de volgende dag, vandaag zevenenzeventig jaar geleden, voerden de westelijke mogendheden de Westmark in voor de westelijke sector van Berlijn. Niet zonder reden, maar ook niet zonder hypocrisie, verklaarden de leiders van de SED (Sozialistische Einheitspartei Deutschlands, de communistische partij van wat later Oost-Duitsland zou heten) dat de westelijke maatregel de stad zou verdelen. In het westen zag men de Duitse mark daarentegen als een middel om de Duitse economie te integreren in de westelijke wereld en als garantie voor de economische en, als het even kon, ook de burgerlijke vrijheden.

Blokkade

Diezelfde 24 juni kan gelden als het begin van de blokkade. Het allereerste dat men er in West-Berlijn van merkte, was het uitvallen van de elektriciteit. De Sovjets sneden de stad af, niet om de West-Berlijners uit te hongeren maar om hen te dwingen zich in het oosten te registeren en hun inkopen te doen. Kolen vormden aanvankelijk geen probleem. Het was immers het begin van de zomer en er hoefde niet te worden gestookt. De voedselvoorraden waren problematischer – vooral groente – en dus kwam er een luchtbrug om de stad te voorzien van alles wat nodig was.

In de volgende maanden brachten de westelijke geallieerden eindeloze hoeveelheden levensmiddelen, brandstoffen en bouwmaterialen, naar West-Berlijn. Het zou nooit voldoende zijn: veel Berlijners raakten ondervoed en er werd gehamsterd. In mei 1949 kwam een einde aan de blokkade, waarover in een volgend blogje meer.

De betekenis van de Luchtbrug is, zoals gezegd, dat de Koude Oorlog begon. In deze maanden verdiepte de scheiding tussen Oost en West zich. In Berlijn kwamen twee politiekorpsen, twee gemeenteraden, twee burgemeesters, en twee militaire sectorcommandanten. In het westen groeide de NAVO en in het oosten groeide, enkele jaren later, het Warschaupact.

[wordt vervolgd]

#Berlijn #BerlijnseLuchtbrug #BlokkadeVanBerlijn #communisme #Duitsland #GrootBrittannië #JosephStalin #KoudeOorlog #NAVO #OostDuitsland #SovjetUnie #VerenigdeStaten #WestDuitsland

Vandaag 10 jaar geleden https://sailing-dulce.nl/home/article-4402 #zeiljachtdulce #vianadocastelo #sovjetunie #yegorgaidar Vrijdag 15-05-2015 Een winderige dag, meer nog dan gisteren. Noordenwind. Het vertrouwde geloei van wind in de wanten en het geklepper van vallen tegen masten. Zonnig is het wel, de hele dag. Vanmorgen haal ik verse harde broodjes voor de Tartaan en voor ons. Je loopt door het stadje en je voelt je er thuis. De rest van de dag: we spuiten het zout van de boot en ik doe wat onbetekenende..

Kosmos 482 is neergestort op de Aarde

Er is een einde gekomen aan de lange reis van de Sovjet-Russische sonde Kosmos 482. De sonde is zaterdagochtend ergens op Aarde neergestort.

Replica van de Kosmos 482. By Rave - Own work, CC BY-SA 3.0,

Kosmos 482 is gisteren, 10 mei 2025, op Aarde neergekomen na meer dan 50 jaar rond

https://www.kuuke.nl/kosmos-482-is-neergestort-op-de-aarde/

#amazon #Kosmos482 #megaconstellaties #ruimtepuin #ruimtesonde #sovjetunie #starlink #venera

Mislukte Russische Venussonde keert na 53 jaar terug op de Aarde

De ruimtesonde kampte met een motorafwijking waardoor het tientallen jaren in een baan om de Aarde bleef hangen. Nu staat de ruimtesonde op het punt ongecontroleerd terug te keren in de atmosfeer.

Replica van de Kosmos 482. By Rave - Own work, CC BY-SA 3.0, https://commons

https://www.kuuke.nl/mislukte-russische-venussonde-keert-na-53-jaar-terug-op-de-aarde/

#Kosmos482 #satelliet #SovjetUnie #venera #VenusSonde

Jasper – Om de stille Don

Toen de ouwe, versleten Sovjet-Unie aan haar einde kwam hebben de oude landen ervan de failliete unie verdeeld. Althans dat vinden ze. Zo zou de Oekraïne van het bezit van kernbewapening afzien en ook niet toetreden tot de NATO. Zoiets ongeveer. Maar de geschiedenis kent geen stop en lange pauzes. En een aangevallen land hoef je niet te vragen lijdzaam de ontwikkeling af te wachten. Dat speelt hier in de historische hutspot.

Maar er speelt veel meer. De nieuwe president van de Verenigde staten toont in deze kwestie zijn beperkte blik. Hij wil de Oekraïne zogenaamd steunen tegen de Russen als hij mee gaat onderhandelen en het gaat hem hierbij om het bezit van de Donbas, de delta van de prachtrivier de Don. Dat deel van Oekraïne aan de grens, aan de grens met Rusland barst van de grondstoffen, zoals die ook nodig zijn in de moderne industrie. Als het hele spel ‘slim’ gespeeld wordt komt er een soort van compromis uit waarin de Verenigde Staten er met grondstoffen vandoor gaan, de Russen hun overgebleven ‘eer’ redden en Oekraïne de brokken mogen meenemen.

In de politiek ligt alles dicht bij elkaar. Oppassen geblazen dus. Om de Donbas is vaker gestreden. Ten tijde van het verval van de Sovjet-Unie speelde een hevige affaire over het boek ‘De Stille Don.’ Het was een strijd om het ware auteurschap van het populaire boek en Nobelprijs-drager, dat elke Rus moest lezen. De schoonheid van de rivier én de grond, de natuur tezamen leidt hier tot één heldere conclusie: Weest zuinig met de Don, hoe ze ook verdeeld mag zijn. Voor een duurzame oplossing moet je niet bij de heren Poetin en Trump wezen. Misschien wel bij de Oekraïners. Geef hun een kans, met de daarbij behorende steun voor een duurzaam beheer.

Zo krijgt ‘Dom’ in de huidige tijd veel betekenissen. Gun alsjeblieft deze rivier een slimme duurzame oplossing, weg met de Domheid die momenteel heerst in de VS.

Dit is een automatisch geplaatst bericht via ActivityPub.

#domheid #Oekraïne #Poetin #SovjetUnie #Trump #VS
#domheid #Oekraïne #Poetin #SovjetUnie #Trump #VS

‘De vormen van vrijheid moeten dagelijkse praktijk zijn’

Tijdens het schrijven van zijn boek On Freedom kwam de Amerikaanse historicus Timothy Snyder in het oorlogsgebied Oekraïne waar het onderwerp naar eigen zeggen overal voelbaar is. Met dit boeiende en actuele boek wil hij dit dikwijls verkeerd begrepen en misbruikte begrip vrijheid herdefiniëren. Dit korte artikel bespreekt delen van On Freedom.

Timothy Snyder schrijft in zijn voorwoord bezorgd te zijn, omdat ‘vrijheid’ in zijn land wordt gebruikt zonder afweging van de inhoud ervan. Amerikanen denken vaak dat het bij vrijheid slechts gaat om de afwezigheid van een obstakel, zoals een bezetting, onderdrukking of zelfs een regering. Dit verschijnsel noemt hij negatieve vrijheid: freedom from.

Positieve vrijheid

Als we vrij willen zijn, is ook bevestiging nodig. ‘Meestal is het nodig om de wereld en onszelf aan te passen op grond van wat we weten en van waar we waarde aan hechten. Hiervoor hebben we de juiste structuren nodig, zowel moreel als politiek. Deugd is ook een niet te scheiden deel van vrijheid.’ Dit noemt de auteur positieve vrijheid, dit willen: freedom to.

In 1958 hield de Britse filosoof en politicoloog de lezing Two Concepts of Liberty en maakt onderscheid tussen positieve en negatieve vrijheid.

Negatieve vrijheid veronderstelt dat het wegnemen van een obstakel het enige zou zijn dat nodig is om vrij te zijn. Ook wordt Amerikanen verteld dat ze hun vrijheid kregen dankzij de Founding Fathers, het nationale karakter van hun land of dankzij de kapitalistische economie. Niets hiervan is volgens Snyder juist. Immers, vrijheid kan niet worden gegeven, of geërfd en geen enkel land is vrij. Alleen mensen kunnen vrij zijn en het moment dat je denkt dat vrijheid gegeven is, glipt het door je vingers.

Als we vrijheid ook in verband brengen met krachten buiten onszelf en we geloven dat de buitenwereld ons bedreigt, dan geven we vrijheid op voor veiligheid. Vrijheid en veiligheid zijn beide nodig, betoogt de auteur. Om vrij te zijn moeten mensen zich veilig voelen.

Juiste regering

Snyder schrijft in het voorwoord van zijn boek: ‘We maken vrijheid mogelijk niet door het afwijzen van een regering, maar door het bevestigen van vrijheid die ons gidst naar een goede regering. Redenerend vanuit de juiste definitie van vrijheid zullen we de juiste soort regering krijgen. Hiervan ben ik overtuigd.’ In de slotbeschouwing van het boek verklaart hij: ‘Vrijheid betekent nooit uitsluitend dat de regering ons alleen moet laten. Ook betekent het niet dat wij de regering alleen laten. De vormen van vrijheid moeten dagelijkse praktijk zijn.’ De auteur beschrijft aansluitend hoe zowel individuen als overheid dit kunnen doen.

Vormen van vrijheid

Vrijheid rechtvaardigt juist bestuur (good government) en de vijf vormen van vrijheid geven aan de manier waarop. Ze zijn het verband tussen de vrijheid als principe en de vrijheid als praktijk en realiseren een wereld waarin mensen handelen op basis van waarden. ‘De vormen zijn de oplossing voor twee ogenschijnlijke raadsels: een vrij persoon is een individu, maar niemand wordt alleen een individu.’

De vijf vormen van vrijheid zijn:

1. Soevereiniteit is de vanaf de geboorte aangeleerde mogelijkheid om keuzes te maken. Dit gebeurt met steun en aanwezigheid van anderen;
2. Een soeverein persoon leert de wereld te zien zoals deze is en hoe deze kan zijn. Hij vermengt zijn verkozen waarden met de buitenwereld om iets nieuws te maken. Deze onvoorspelbaarheid is de tweede vorm van vrijheid;
3. Als de voorwaarden voor soevereiniteit en onvoorspelbaarheid zijn gevormd, rebelleren we tegen de instituties die dit mogelijk maakten en kiezen we onze eigen weg. Deze mobiliteit om zich te bewegen door tijd en ruimte bevordert dit;
4. Wat we niet weten kan ons kwetsen, wat we weten helpt ons voor onszelf op te komen. Feitelijkheid geeft ons grip op de wereld waardoor we deze kunnen veranderen;
5. Geen enkel individu bereikt vrijheid alleen. Praktisch en ethisch betekent jouw vrijheid de mijne. Solidariteit is de erkenning van de vrijheid van ieder ander.

‘De eerste drie vormen betreffen verschillende levensfases: soevereiniteit de kindertijd, onvoorspelbaarheid de jeugd en mobiliteit de jong volwassenheid. Feitelijkheid en solidariteit zijn de volwassen vormen van vrijheid, die de andere mogelijk maken.’ Snyder besteedt een hoofdstuk aan elk van de vijf vormen van vrijheid. In dit artikel komen de hoofdstukken soevereiniteit en solidariteit aan bod.

Vorm van vrijheid soevereiniteit

Volgens de Duitse filosofe Edith Stein verwerven we zelfkennis door het erkennen van anderen, aldus de auteur. Hij schrijft: ‘Only when we recognize that other people are in the same predicament as we are, live as bodies as we do, can we take seriously how they see us. When we identify with them as they regard us, we understand ourselves as we otherwise might not,’ bladzijde 21.

Het Duits kent twee begrippen voor ‘body’ namelijk Leib en Körper. Körper kan verwijzen naar het lichaam van een persoon, maar bijvoorbeeld ook naar een ‘vreemd lichaam/indringer’ (Fremdkörper) en een ‘hemellichaam’ (Himmelskörper). Een Körper kan leven, maar dit is niet noodzakelijk. De auteur citeert Stein: ‘There can be a Körper without me, but no Leib without me.’ 

Leib verwijst naar een levend menselijk of dierlijk lichaam, of dat van een verzonnen wezen in een verhaal. Net als een Körper is een Leib onderhevig aan de natuurwetten. Echter, een Leib kan ook bewegen, kan voelen en heeft eigen regels en kansen. Mensen delen elkaars lijfelijkheid en dankzij Leib komen verschijnsels in beeld die essentieel zijn voor het leven en voor de vrijheid, zoals geboorte, slaap, waken, gezondheid, ziekte en dood. ‘Dankzij het Leib van een ander zijn we bevrijd van het denken over onszelf als buiten de wereld te staan, of tegenover de wereld. Een kleine sprong van inlevingsvermogen staat aan het begin van de kennis die we nodig hebben om vrij te zijn.’

Ontmenselijking

Als we anderen daarentegen zien als voorwerpen, leren we hen en onszelf niet kennen en worden we kwetsbaar voor degenen die ons willen misbruiken en overheersen. Als we anderen zien als voorwerpen gaan we onszelf ook als zodanig zien en zullen we ook door anderen als objecten worden gemanipuleerd. Zo bezien is negatieve vrijheid zelfbedrog van mensen die niet echt vrij willen zijn.

Oekraïne is al lang het onderwerp van de koloniale fantasieën van wereldrijken, maar er was geen oog voor de bewoners of ze werden afgeschilderd als onmensen. De volgende stap is geweld. Als een lichaam is onteerd en een persoon vernederd, wordt het voor een moordenaar simpeler om zijn smerige taak uit te voeren. Ontmenselijking van anderen maakt ons onvrij.

Vorm van vrijheid solidariteit

Solidariteit maakt de cirkel van vrijheid rond. Immers, niets van wat nodig is om vrij te zijn kunnen we zonder anderen tot stand brengen. Libertariërs denken hier anders over.

Volgens libertariërs verdedigt de ‘vrije markt’ onze vrijheid. ‘In een ‘vrije markt’ wordt vrijheid gedefinieerd als het recht van dingen om door mensen over de aardbol vervoerd te worden. Zij worden beschreven als obstakels, of als entiteiten met verplichtingen ten opzichte van dingen.’

Oligarchen

Libertariërs ontzeggen mensen de vrijheid om de manier waarop het kapitalisme opereert te veranderen. Door herverdeling, verzorgingsstaten en politieke acties in het algemeen af te schilderen als verboden ‘ingrepen’ in de economie, garanderen zij de triomf van gigantische ondernemingen en de concentratie van rijkdom in de handen van enkelen.

Het is eigenlijk onnodig om uit te leggen waarom schatrijke mensen geloof hechten aan de fantasie van de vrije markt. Het is hun immers te doen om eigen gewin en het behoud van hun rijkdom. Digitale en fossiele oligarchen beweren zelfs het recht te hebben om geen belasting te betalen, omdat ze hun fortuin zelf gemaakt zouden hebben. De hypocrisie is dat zij dankzij overheidsingrepen zoals overheidssubsidies en investeringen in de infrastructuur, hun fortuin verwierven. Het is begrijpelijk dat zij zich tegen de overheid verzetten om te voorkomen dat anderen hen na doen.

Ook voor niet-rijken is het vrije markt sprookje aantrekkelijk. Ze dromen ervan dat de vrije markt alles voor hen beslist en de persoonlijke verantwoordelijkheid opheft die met vrijheid gepaard gaat. Je hoeft alleen maar te besluiten je over te geven aan de markt.

De vrije markt is niet meer dan een slogan van onzinnige tegenstrijdigheden en politieke pesterijen, aldus Snyder. Als we onze vrijheid delegeren aan een markt of iets anders, wordt vrijheid onderwerping. Het reduceert ons tot robots die algoritmes volgen.

‘Notalitarians’

De Poolse schrijver, historicus en adviseur van de onafhankelijke vakbond Solidarność Adam Michnik schreef in de gevangenis dat de gevaarlijkste mensen degenen zijn die in één waarheid geloven of in geen enkele. Vrijheid begint volgens de auteur met het onderkennen van het verschil tussen wat is en hoe het zou moeten zijn en vrije personen opereren in de vrije ruimte hiertussen. Zij die één waarheid aanhangen, Snyder noemt ze ‘totalitarians’, claimen deze ruimte blijvend en voor iedereen gedicht te hebben. Aanhangers van de opvatting dat er helemaal geen waarheden bestaan, ‘notalitarians’, halen de schouders op en zeggen dat het probleem van wat is en hoe het zou moeten zijn helemaal niet bestaat.

‘Totalitarians’ en ‘notalitarians’ zuigen ons in een politiek van ‘wij’ en ‘zij’. De eersten menen dat uitsluitend de eigen groep het ene zaligmakende doel begrijpt. De tweeden nodigen ons uit onze eigen gevoelens te verkiezen boven die van anderen.

‘Notalitarians’ verheffen hun eigen ‘stam’ boven de andere. Uitleg is onnodig, want waarheden en waarden bestaan toch niet. Zij zijn volgens de auteur ‘aantrekkelijk hatelijk’ en presenteren in ‘niets geloven’ als intelligentie. Feiten worden verdacht gemaakt en zijn daarom slechts meningen, die niet beter zijn dan emoties, dus vergeet journalisten, historici en wetenschappers. Samengevat: ‘Laat oligarchen proberen ermee weg te komen en geniet van het kijken naar hoe alle anderen lijden. Laat de wereld eindigen in een zelfgenoegzame sneer.’

Nieuwe vergezichten

Wanneer we de vijf vormen van vrijheid in praktijk brengen, klimmen we hogerop en zien we nieuwe vergezichten, betoogt Timothy Snyder. Hij citeert Simone Weil: ‘If I am walking up the flank of a mountain, I might first see a lake, and then, after a few steps, a forest. I have to choose between the lake and the forest. If I want to see both the lake and the forest, I have to climb higher.’

Conclusie

In zijn boek On Freedom bespreekt Timothy Snyder weliswaar de situatie in de VS, maar hij haalt zijn vergelijkingen uit de geschiedenis van West en Oost-Europa, de Sovjet-Unie en van Nazi-Duitsland. Hij treedt in discussie met verschillende filosofen en citeert expliciet de Duits-Joodse Edith Stein en de Frans-Joodse Simone Weil, de Tsjechische Václav Havel en de Poolse Leszek Kołakowski. Zij zijn onbekend in Amerika.

De argumenten in zijn betoog ontstonden tijdens het lesgeven aan een groep gevangenen in een Amerikaanse maximaal-beveiligde gevangenis. Hij werkte ze uit tijdens zijn drie reizen naar Oekraïne. De fundamentele vragen in zijn boek kreeg hij onder andere van zijn lezers. In Bloodlands en Black Earth bestudeert hij massamoorden. Ze veroorzaakten veel discussie en dit leidde tot het ethische onderwerp van On Freedom. Als hij in staat is het slechtste te beschrijven, kan hij dan niet het beste voorschrijven? Er werd hem gevraagd hoe een beter Amerika eruit zou zien. Snyder schrijft: ‘This is the answer. This book is to exemplify the virtues it commends. It celebrates not who we are, but the freedom that should be ours.’ Al met al niet alleen boeiend en interessant boek, maar vooral ook een diep menselijk verhaal.

Dit is een automatisch geplaatst bericht via ActivityPub.

#AdamMichnik #deVrijeMarkt #EdithStein #juisteStructuren #LeszekKołakowski #moreelAlsPolitiek #NaziDuitsland #negatieveVrijheid #NieuweVergezichten #notalitarians #Oekraïne #OnFreedom #Ontmenselijking #SimoneWeil #solidariteit #Solidarność #SovjetUnie #TimothySnyder #VáclavHavel #vijfVormenVanVrijheid #VS #WestEnOostEuropa #wijEnZij
#AdamMichnik #deVrijeMarkt #EdithStein #juisteStructuren #LeszekKołakowski #moreelAlsPolitiek #NaziDuitsland #negatieveVrijheid #NieuweVergezichten #notalitarians #Oekraïne #OnFreedom #Ontmenselijking #SimoneWeil #solidariteit #Solidarność #SovjetUnie #TimothySnyder #VáclavHavel #vijfVormenVanVrijheid #VS #WestEnOostEuropa #wijEnZij

Sovjet melk

Donau-hoofdredacteur Frank Elbers bespreekt ‘Moedermelk’, een bewonderenswaardig en aangrijpend portret van drie generaties vrouwen in Letland tijdens de Sovjetbezetting.

https://www.donaustroom.eu/sovjet-melk/

#baltische-staten #letland #recensie #sovjet-unie

#Palestina werd na #WO1 beetje bij beetje bezet. Na #WO2 vond de wereld (#Europa, #VS, #Sovjetunie) dit wel handig. #IsraelPalestineWar

Welk algoritme heeft dit verzonnen? Cadeau-suggesties voor ‘de man’ via Lootjestrekken.nl. Naast drank, gereedschap en toiletgolf wordt er ook de Sovjet-vlag aangeboden. #Interessant #Sinterklaas #IT #Algoritme #SovjetUnie

Hét boek over het wezen van oorlog en dictatuur blijft Vasili Grossmans ‘Leven en lot’

Vasili Grossman - In zijn magnum opus Leven en lot komt alles samen wat met oorlog, dictatuur, repressie, genocide en volgzaamheid te maken heeft.

https://www.nrc.nl/nieuws/2023/02/23/het-boek-over-het-wezen-van-oorlog-en-dictatuur-blijft-vasili-grossmans-leven-en-lot-a4157908

Enkele citaten uit het stuk: https://diasp.nl/posts/3522629

#boeken #literatuur #oorlog #rode_leger #dictatuur #repressie #genocide #meelopers #Vasili_Grossman #Grossman #leven_en_lot #sovjetunie #tweede_wereldoorlog #stalin #leningrad