Triomf en Tragiek. 400 Jaar #JohanDeWitt. Met @jaapjansen, #PGKroeger
en @JeanMarcvanTol.

De 500ste aflevering van mijn favoriete podcast, #BetrouwbareBronnen. Daar ga ik eens even goed van genieten. Heerlijk!

"In dit verhaal komen alle thema’s samen die deze podcast sinds het begin in 2018 kenmerken. Van Habsburg tot Lubbers. Van Rutte tot India. Van Kissinger tot West-Afrika, innovatie, wetenschap, kunsten, Machiavelli, de Oranjes en krachtige vrouwen."

Website: https://art19.com/shows/betrouwbare-bronnen

Zeer interessante podcast geluisterd vanmiddag: deel 500 van Betrouwbare Bronnen van PG en Jaap Jansen, met speciale gast @JeanMarcvanTol over Johan de Witt.
#geschiedenis #johandewitt #podcast

[05:45] Waarom moest Mark Rutte uitgerekend aan migrantenkinderen uitleggen wat hard werken is?

In de documentaireserie Kinderen van Rutte onderzoekt Roos van Ees hoe het oud-leerlingen van docent maatschappijleer Mark Rutte verging in het nieuwe Nederland van premier Rutte. Het resultaat blijkt niet wat de meester had beloofd.
Roksana Manowska in de kwekerij waar ze werkt. De foto’s in dit artikel zijn gemaakt door Desiré van de Berg (voor De Correspondent).
Twintig jaar lang gaf Mark Rutte in zijn vrije tijd lessen maatschappijleer aan de Johan de Witt scholengroep in Den Haag. ‘Een zwarte school in de Schilderswijk’, zoals premier Rutte graag en vaak vertelde – ook in de Tweede Kamer, om zijn politieke standpunten kracht bij te zetten. Ruttes boodschap aan deze leerlingen en de rest van Nederland heeft hij daar vaak herhaald: als je je best doet, dan kun je in dit land bereiken wat je maar wilt. De Correspondent en maak meer verhalen mogelijk voorbij de waan van de dag.
Dankzij onze leden kunnen wij verhalen blijven maken voor zoveel mogelijk mensen.
Word ook lid!
Zakelijk lid worden is ook mogelijk,
dit kan al vanaf 5 medewerkers.
Steun ons en vraag direct een zakelijk lidmaatschap aan.
Wil je eerst kennismaken met onze verhalen?
Schrijf je dan in voor de proefmail en ontvang een selectie van onze beste verhalen in je inbox.

https://open.decorrespondent.nl/15930/app-open?pk_campaign=rss-feed&pk_medium=rss&pk_source=publication&pk_kwd=all&pk_cid=eccbc87e4b5ce2fe28308fd9f2a7baf3

#KinderenvanRutte #RoosvanEeshoe #MarkRutte #Nederland #RoksanaManowska #Berg #DeCorrespondent #Twintigjaar #JohandeWitt #DenHaag #Schilderswijk’ #Rutte #TweedeKamer #5

Cornelis de Bruijn (3) Smyrna

Dit is het derde van dertien stukjes over Cornelis de Bruijn. Het eerste was hier.

***

Smyrna

Toen Cornelis de Bruijn in de zomer van 1678 vanuit Italië arriveerde in de belangrijke handelshaven Smyrna, werd hij onmiddellijk opgenomen in de kringen van de Europese diplomaten. De Hollandse consul bood hem onderdak en diens Engelse collega nam hem mee voor een bezoek aan Selçuk en de ruïnes van het oude Efese.

Dit was een warmer welkom dan de jongeman redelijkerwijs had kunnen verwachten. Het consulaat van Smyrna, een van de belangrijkste posten in de Hollandse diplomatie, werd bezet door een edelman die normaliter geen enkele zwerver zou ontvangen. De Bruijn was geen bekende kunstenaar en ook kon hij zijn gastheren (nog) niet vermaken met verhalen over landen die zij niet hadden bezocht. De gastvrijheid van de consul is des te opmerkelijker als we bedenken dat hij er zeker van was dat zijn gast had geprobeerd Johan de Witt te vermoorden. Ik noemde het al.

Constantinopel

De Bruijn verbleef ongeveer een half jaar in Smyrna. In december reisde hij over land naar Constantinopel, waar hij anderhalf jaar zou blijven. Wat hij er gedaan kan hebben, is niet helemaal duidelijk. Het zal in elk geval moeilijk zijn geweest om de kost te verdienen als schilder, want de stijl van De Bruijn appelleerde nauwelijks aan de Ottomaanse smaak.

Zijn beschrijving van de hoofdstad van het Ottomaanse Rijk in Reizen door de vermaardste Deelen van Klein Azië is nog minder informatief dan die van Rome. Omdat hij zijn lezers desondanks iets wil vertellen, biedt hij fragmenten van wat hij in verschillende andere boeken heeft gelezen. Destijds was dit geen ongebruikelijke praktijk (en ook vandaag kopiëren reisgidsen elkaar), maar je vraagt ​​je af waarom De Bruijn weinig vertelt over zijn persoonlijke ervaringen. Het staat vast dat hij ziek is geweest, maar dat duurde geen anderhalf jaar. De beschrijving van een terugkerende generaal is overigens aardig genoeg.

Een mogelijke verklaring voor zijn zwijgen is dat hij nog niet had besloten een boek te schrijven en geen aantekeningen maakte. Een andere verklaring is dat hij inlichtingen aan het verzamelen was. Uit de aard der zaak is dit niet te bewijzen, maar de Hollandse ambassadeur bij de Verheven Porte was ervan overtuigd dat de reizende kunstschilder politieke contacten had.

Naar de Levant

In elk geval: in juli 1680 zeilde De Bruijn terug naar Smyrna. Hij onderbrak zijn reis om de plek te bezoeken die men destijds hield voor het oude Troje, feitelijk Alexandrië in de Troas, en ging aan land in Mytilene op het eiland Lesbos. De herfst en winter bracht hij door in Smyrna, waar hij plannen maakte voor een bezoek aan het Heilige Land, waar hij Pasen wilde vieren.

De Bruijn vertrok toen in februari 1681 de zee bevaarbaar werd. In zijn gezelschap bevond zich zijn landgenoot Rogier van Cleef, die later nog beroemd zou worden als waterbouwkundig ingenieur van paleis Het Loo bij Apeldoorn. Willem III wilde dat zijn fonteinen hoger zouden spuiten dan die van Lodewijk XIV in Versailles, en Van Cleef slaagde hierin. Maar dat was nog ver in de toekomst toen de twee Hollanders Rhodos bereikten, waar ze drie weken doorbrachten.

Ze vervolgden hun reis en zeilden naar Tyrus. De zeestromingen maakten het moeilijk om rechtstreeks naar het zuiden te varen, dus maakte het schip een omweg naar Damietta, aan een van de oostelijke mondingen van de Nijl. Helaas maakte tegenwind het onmogelijk om nog voor Pasen in Palestina te zijn. Omdat hij niet wist wat hij moest doen, besloot De Bruijn in Egypte te blijven.

Wordt vervolgd.

#AlexandriëInDeTroas #Constantinopel #CornelisDeBruijn #Damietta #Efese #Egypte #HetLoo #Izmir #JohanDeWitt #Lesbos #LodewijkXIV #Mytilene #OttomaanseRijk #ReizenDoorDeVermaardsteDeelenVanKleinAsia #Rhodos #RogierVanCleef #Smyrna #StadhouderKoningWillemIII #Troje #Turkije #Tyrus #Versailles

Cornelis de Bruijn (1) Jeugd

In de week rond kerst probeer ik meestal wat leesvoer voor u neer te zetten, zoals een verhaal over de Trojaanse Oorlog of over het Ardennenoffensief (dat immers ook met kerstmis was). Dit jaar trakteer ik u op de Nederlandse ontdekkingsreiziger Cornelis de Bruijn (ca.1652-1727), naar wie eigenlijk eens een straat in Den Haag, een brug in Amsterdam of een plantsoen in Utrecht zou moeten worden vernoemd. De Bruijn maakte niet alleen de eerste tekeningen van de binnenkant van een piramide en van de ruïnes van Persepolis, maar experimenteerde ook met kleurendruk. En hij is volkomen vergeten. Vandaag behandel ik zijn achtergrond, de komende dagen gaan we met hem op reis.

***

De Republiek

Toen Cornelis de Bruijn werd geboren, waarschijnlijk in 1652, beleefde de Republiek zijn Gouden Eeuw. Een Gouden Eeuw die, zoals bekend, ook nogal wat kopergeld kende, maar toch: met de Vrede van Westfalen was een einde gekomen aan de godsdienstoorlogen en de handel bloeide. De koopmansnatie profiteerde. Nederlandse schepen bevoeren alle zeven zeeën en kooplieden uit Holland en Zeeland maakten enorme winsten. Overal waren koloniën: Batavia in Oost-Indië, Nieuw Amsterdam in Noord-Amerika. In Zuid-Afrika werd Kaapstad gesticht in De Bruijns geboortejaar.

Johan de Witt, de raadspensionaris van Holland, was de voornaamste bestuurder in de Republiek. De Engelse ambassadeur in Den Haag, William Temple, beschouwde hem als de belangrijkste staatsman van de zeventiende eeuw, en dat was nauwelijks overdreven. Hoewel De Witt niet in staat was de Republiek buiten elk militair conflict te houden, streefde hij naar rust, want dan bloeide de handel.

Dit was de wereld waarin Cornelis de Bruijn opgroeide. In Den Haag: het politieke centrum van de Republiek, de residentie van zijn iets oudere leeftijdsgenoot prins Willem III en een kosmopolitische stad.

Leerling schilder

De jonge Cornelis moet de bezoekers van de prins hebben gezien, kan hebben gekeken naar ambassadeurs uit verre landen en moet verhalen hebben gehoord van zeelieden die Japan, Brazilië en Perzië hadden bezocht. Het is makkelijk voorstelbaar dat Cornelis als jongen al reizen wilde gaan maken. In elk geval zou hij later beweren dat hij om die reden teken- en schilderlessen nam. Zijn leraar was Theodoor van der Schuer (1634-1707), die enige roem verwierf met de plafondschildering van de Trêveszaal, de ontvangstruimte van de Staten-Generaal.

Het is waarschijnlijk dat De Bruijn betrokken is geweest bij Van der Schuers grootste opdracht in deze jaren: het raadhuis van Maastricht. Dit betekent dat De Bruijn tussen 1667 en 1671 de kneepjes van het vak leerde in het zuiden van Nederland, en mogelijk een nabijgelegen stad als Keulen heeft bezocht.

Het Rampjaar

In 1672 viel Lodewijk XIV de Republiek aan. (Vorig jaar was er een expositie over de Guerre de Hollande in het Limburgs Museum in Venlo.) Het was bekend dat de Franse koning de Nederlandse protestanten haatte, wier Republiek een alternatief politiek model bood voor het Franse absolutisme. Erger nog: Hollandse drukkers maakten boeken die in Frankrijk verboden waren. Dat Frankrijk op een dag de Republiek zou aanvallen kwam dus niet als verrassing, maar dat Engeland zich bij Frankrijk aansloot “kwam als donder op een wolkeloze zomerdag”, zoals William Temple zei. De Engelsen zouden er immers geen profijt van hebben als de Fransen de overkant van de Noordzee zouden controleren.

De Hollanders waren hysterisch en een zekere Cornelis de Bruijn probeerde Johan de Witt te vermoorden. De kunstenaar beweerde later dat hij “niets gemeen had met die man behalve de naam”, en er is geen bewijs voor het tegendeel. Toch is opvallend dat mensen tien jaar later nog steeds geloofden dat de reizende kunstenaar de potentiële moordenaar was. En er zijn, zoals we nog zullen zien, wat vreemde aspecten aan De Bruijns eerste reis en zijn financiën.

Hoe het ook zij, de Republiek was in oorlog met Engeland, Frankrijk en twee Duitse bisschoppen; Lodewijk XIV rukte op door de Maasvallei en bereikte Utrecht; prins Willem werd benoemd tot stadhouder; de Haagse menigte lynchte De Witt; Michiel de Ruyter hield de Britse vloot op afstand; en in 1674 maakte een vredesverdrag een einde aan de Derde Engelse Zeeoorlog. Cornelis de Bruijn was op dat moment al niet meer in Holland.

***

Dit was het eerste van dertien stukjes over Cornelis de Bruijn. Wordt vervolgd.

#Batavia #CornelisDeBruijn #DenHaag #DerdeEngelsNederlandseOorlog #DerdeEngelseZeeoorlog #GodfreyKneller #GuerreDeHollande #JohanDeWitt #LodewijkXIV #MichielDeRuyter #Persepolis #Rampjaar #RepubliekDerZevenVerenigdeNederlanden #StadhouderKoningWillemIII #TheodoorVanDerSchuer #VredeVanWestfalen #WilliamTemple

Dat *De Grooten Tour van de gebroeders De Witt* is best wel aardig, maar wel langzaam zeg. Voor de rest is die Stapel een grote lul behang (zie https://todon.nl/@joenepraat/112541683695849308).

Trouwens waren die Orangisten die Johan en Cornelis De Witt op de meest bizarre manier lynchten, vermoorden en zelfs deels opaten, proto-PVV'ers. Smerig haatdragend volk die zich makkelijk lieten opfokken door de toenmalige Wilders van dienst. Ben trouwens verder geen fan hoor van de Gebroeders. Het bleven natuurlijk elitaire rijke stinkerds. Zeg maar de VVD'ers van die tijd, maar dan zonder die Erica Terpstra-achtige oranje-fetisj.

#HuubStapel #GebroedersDeWitt #JohanDeWitt #CornelisDeWitt #PVV #Wilders

The wonders of efficiency 350 years ago.

Uit deze historische analyse van Jean-Marc van Tol:

Johan heeft het briefje beantwoord op 27 oktober 1665. Wendela Bicker reageerde hier weer op op 28 oktober 1665.

Binnen een tijdsbestek van zes dagen was er dus bericht gegaan van Den Haag naar de monding van de Theems en weer terug.

In oorlogstijd.

Kom daar tegenwoordig nog maar eens om!

@JeanMarcvanTol
#Historie #Efficiency #Mail #Post #JohandeWitt

Interessant artikel vanmorgen in #AD over het gebruik van #Transkribus bij het gemeentearchief van #Schiedam. Deze software kan oude handschriften ontcijferen.
Ik heb er al veel over gehoord. Het wordt bijvoorbeeld ook gebruikt bij het transcriberen van de brieven van #JohandeWitt en bij het project #Velehanden

https://www.ad.nl/waterweg/kunstmatige-intelligentie-ontrafelt-eeuwenoude-geschriften-een-goudmijn-voor-onderzoekers~a1cb7125/

@JeanMarcvanTol @Amiek Een beetje een ‘easter egg’! Is daar een mooi Nederlands woord voor? #fokkeensukke #rampjaar #dewitt #johandewitt #musch #buat