#NPRA

Stichting Lakalaka@www.laka.org
2025-03-25

‘Groningen Kerngezond’ tegen ondergrondse opslag kernafval

Onrust in Groningen omdat de plannen om kernafval op te slaan in zoutkoepels onder Pieterburen, Onstwedde en Bourtange weer op tafel liggen. De SP organiseerde afgelopen weken goed bezochte bijeenkomsten in Pieterburen en Ontstwedde. Ter plekke werd Groningen kerngezond opgericht: bezorgde bewoners die maatregelen willen treffen om te voorkomen dat dit gaat gebeuren. Kernafval in de grond treft niet alleen de bewoners van de het dorp waar dit in de grond gestopt wordt, maar heel Groningen. Dit is niet het ‘Nij Begun’ waar Groningers op hoopten.

De onrust, die herinneringen oproept aan de jaren '70, toen voor het eerst plannen voor onderzoek naar en proefboringen voor opslag van kernafval in zoutkoepels aangekondigd werden, werd nog vergroot toen bleek dat ondergrondse eindopslag ook enorme gevolgen bovengronds heeft. De dorpen die boven de zoutkoepel liggen, zoals Pieterburen, Onstwedde en Bourtange, zullen deels gesloopt moeten worden. Op een terrein van circa 2,5 vierkante kilometer zullen blokkendozen met verlichting, beveiliging, etc. verrijzen. Dit heeft gevolgen voor de natuur (bijv. Unesco Werelderfgoed de Waddenzee). Dat vermoedden was er al lange tijd, en in de plannen van de regering vond Gronings onderzoeker en publicist Herman Damveld precies één zin in één van de bijlages die dit bevestigde.

Tegen de plannen voor eindberging - het Nationaal Programma Radioactief Afval - die het kabinet in februari publiceerde kon tot gisteren een zienswijze ingediend worden. Zo'n drieduizend mensen deden dat via de website van Groningen Kerngezond. In korte tijd werden 10.000 handtekeningen opgehaald tegen eindberging in zoutkoepels en gisteren werd de petitie aangeboden aan PVV staatssecretaris Jansen. De belangstelling van de regionale pers was natuurlijk groot, maar ook de landelijke media besteedde aandacht aan de protesten: van EenVandaag, via NOS tot Hart van Nederland.

Vanmiddag 25 maart, wordt er in de Tweede Kamer gestemd over een serie pro-kernenergie moties, maar ook twee moties van Sandra Beckerman (SP) om geen kernafval op te slaan in de (Groninger) zoutkoepels.

Lees hier de uitgebreide zienswijze van stichting Laka op het Nederlandse radioactief afval-beleid

#NPRA

Stichting Lakalaka@www.laka.org
2025-02-14

Inspraak radioactief afval: Enige bijeenkomst nu al vol

Voor de inspraak op het ontwerp Nationaal Programma Radioactief Afval (NPRA) is er precies één bijeenkomst (en een online): op 13 maart in Zeeland. En die is na twee dagen al vol (krijg je dus dit). Ook niet vreemd als je weet dat er plek is voor slechts 30 mensen. Bijzonder magertjes, temeer als je je realiseert dat het kleionderzoek in Zeeland was, en dat er toch wel erg veel aandacht is voor ondergrondse eindberging in Zeeland....

Update 17-2: er is weer plek.

Remember het commissiebedat Kernenergie afgelopen woensdag? Waar Henri Bontenbal (CDA) dat er op inspraak avonden bepaald soort mensen af komen en of dat niet anders geregeld kan worden. ‘Bepaald soort mensen’, misschien mensen die zich betrokken voelen? Inspraak vooruit, maar kritiek? Nee bedankt. En zeker niet teveel. Wacht, we doen gewoon maar één informatiebijeenkomst voor 30 Zeeuwen. Klaar.
Online kan je tot 24 maart een zienswijze indienen.

#inspraak #Milieueffectrapportage #NPRA

Stichting Lakalaka@www.laka.org
2025-02-11

Ontwerp-Nationaal programma radioactief afval: eindberging eerder dan 2130

Iedere tien jaar moeten de lidstaten van de Europese Unie een Nationaal programma maken voor de opslag en het beheer van radioactief afval en verbruikte splijtstoffen ("NPRA") . In dit Nationaal programma beschrijft een lidstaat hoe nu en in de toekomst met haar kernafval omgaat. Veiligheid is hierbij het belangrijkste uitgangspunt om zo mens en milieu te beschermen. Nederland moet voor augustus 2025 een nieuw nationaal programma vaststellen. Een jaar geleden was de commissie MER al erg kritisch over voorgestelde afbakening  van het NPRA. Vanochtend is alsnog het vertraagde concept gepubliceerd waarop iedereen tot 24 maart kan reageren.

De belangrijkste reden waarom we benieuwd zijn naar ontwerp Nationaal Programma Radioactief Afval (NPRA) is de aankondiging van staatssecretaris Jansen dat de regering de tijdsplanning voor de aanleg van de eindberging naar voren haalt. Tot nu ging het beleid sinds 1984 en er namelijk vanuit dat pas in 2100 een beslissing genomen zou worden over de eindberging. De Routekaart, één van de vandaag gepubliceerde stukken, bevestigt opnieuw dat die planning is losgelaten: “Dit betekent dat niet langer een einddoel wordt gesteld waaruit terug geredeneerd wordt. In plaats daarvan wordt gekozen voor een participatieve stapsgewijze aanpak. De beslissingen over het tijdspad volgen dan uit het stapsgewijze proces. De voorbereidingen voor het besluitvormingsproces starten na publicatie van het NPRA in 2025 en kunnen leiden tot een eerdere datum voor besluitvorming over de locatie en beheermethode.” Vaag; we gaan er eerst maar weer eens over praten met “alle stakeholders”. Maar toch ook winst want 2130 is – vooralsnog – van tafel, iets waar Laka al heel lang voor pleit.

Bericht gaat door onder de video

Maar goed, wat gaat er dan nu gebeuren: er wordt voornamelijk een nieuwe ronde overleggen en onderzoeken opgestart. Inclusief opnieuw een Klankbordgroep (waar kennen we die ook al weer van?) Aan het slot van de Routekaart is een schema met 24 ‘acties’ die er nu moeten volgen.

Er is ook een Plan-MER opgesteld door consultancy bureau Mott MacDonald. Het is 277 bladzijden, kost wat tijd om het door te nemen, maar iets wat ons opviel: zoals altijd is opwerking en hergebruik slecht uitgewerkt: heel veel nauwelijks onderbouwde aannames over hergebruik: geen enkele melding van emissies bij opwerking - want in Frankrijk dus dat telt niet; geen enkele melding van het feit dat hergebruik hooguit maar voor enkele procenten van het kernsplijtingsafval geldt, en ook niet dat de Franse nucleaire toezichthouder ASN al jaren meldt dat verbruikte MOX-brandstof nooit opgewerkt wordt; erg optimistisch over ‘nieuwe reactorontwerpen’ die actiniden kunnen verbranden - zonder de vermelding dat technologie om actiniden, behalve uranium en plutonium, te isoleren uit het kernsplijtingsafval grotendeels nog ontwikkeld moeten worden; en stelt dat opwerken (hergebruik) veel goedkoper is. Dat is dan zeker waarom maar een heel klein aantal landen opwerken en hergebruiken; en dat het Verenigd Koninkrijk net vorige maand besloot al haar plutonium, met daarbij het plutonium uit Dodewaard (140 ton) gereed te maken voor eindberging. Men heeft lang gespeeld met de gedachte dit plutonium te verwerken tot MOX-kernreactor-brandstof, maar deze route is onzeker, en opslag en beveiliging zijn erg kostbaar; etc. Maar wel één van de eerste keren (we zijn al met weinig tevreden) dat vermeldt wordt dat het Nederlandse hoogradioactief afval dat uit de opwerkingsfabriek terug komt niet hergebruikt kan worden, omdat het verglaasd is.

Kortom wij gaan er goed naar kijken. Tot 24 maart is er de gelegenheid om een zienswijze in te dienen. Daarna komt er een nieuwe advies van de commissie MER, worden alle reacties verwerkt en komt er een definitief NPRA wat dan door de Kamer kan worden vastgesteld. Wij eten alvast onze hoed op dat dat voor augustus allemaal gedaan is.

#NPRA

Stichting Lakalaka@www.laka.org
2025-02-07

COVRA publiceert onderzoek naar eindberging van kernafval in Zeeuwse kleilaag

Kernafvalverwerker COVRA publiceerde onlangs een afgerond TNO-onderzoek naar de Watervliet-kleilaag onder COVRA in Zeeland. Diep onder de gemeente Borsele ligt namelijk dit "Laagpakket van Watervliet", een kleilaag die mogelijk geschikt is om een eindberging voor kernafval in aan te leggen. TNO heeft nu onderzocht hoe snel radioactieve deeltjes zich door deze kleilaag kunnen verspreiden.

COVRA laat dit onderzoek uitvoeren om zich voor te bereiden op de uiteindelijke aanleg van een ondergrondse kernafval eindberging. Afgelopen najaar besloot PVV-staatssecretaris Jansen de aanleg van zo'n eindberging te versnellen. De onderzochte boormonsters zijn echter al in 2011 genomen bij de voorbereidingen van de na Fukushima afgeketste plannen voor Borssele-2.

Ook opmerkelijk is dat het onderzoek is gefinancierd door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Want het is juist wettelijk verplicht dat de kosten voor onderzoek en ontwikkeling van een eindberging onderdeel zijn van de tarieven die COVRA rekent aan kernafvalproducenten zoals kerncentrale Borssele. Anders is het verboden staatssteun.

Geologische onderzoek ter voorbereiding van kernafval-eindberging leidt vaak tot "gedoe". Daarom ziet COVRA zich genoodzaakt dit soort onderzoeken in de marge van andere projecten te laten uitvoeren. Zoals hier, met boringen bij  de vorige ronde "nieuwe kerncentrales", of, twee jaar geleden, bij een onderzoek naar geothermie onder Delft.

Eerder deze week maakte het Ministerie van IenW bekend dat het vertraagde ontwerp Nationaal programma radioactief afval, waarin ook meer informatie komt over het traject naar eindberging, komende dinsdag 11 februari alsnog wordt gepubliceerd.

#Euratom201170 #NPRA #TNO

Client Info

Server: https://mastodon.social
Version: 2025.04
Repository: https://github.com/cyevgeniy/lmst