AI-geletterdheid: AP roept organisaties op tot actie

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) publiceert de vernieuwde handreiking ‘Verder bouwen aan AI-geletterdheid’. Het gaat om een aanvulling op de 1e handreiking  ‘Aan de slag met AI-geletterdheid’. De nieuwe handreiking gaat dieper in op de wettelijke verplichting. Praktijkvoorbeelden verhelderen het meerjarig actieplan waarmee organisaties AI-geletterdheid strategisch en duurzaam kunnen aanpakken.

AI-geletterdheid is noodzakelijk

Organisaties die AI-systemen ontwikkelen of gebruiken, zijn wettelijk verplicht om te zorgen dat medewerkers en opdrachtnemers voldoende kennis en vaardigheden hebben om AI verantwoord in te zetten. De AP benadrukt dat AI-geletterdheid een kernvoorwaarde is voor het beschermen van grondrechten en het benutten van technologische kansen.

4 stappen naar een AI-bewuste organisatie

De handreiking biedt een praktisch stappenplan:

• Identificeren: breng in kaart welke AI-systemen worden gebruikt, wie ermee werkt en welke risico’s en kansen er zijn.
• Doelen bepalen: stel meetbare doelen vast, afgestemd op het risicoprofiel van de systemen en de rollen van medewerkers.
• Uitvoeren: zorg voor training, bewustwording en bestuurlijke betrokkenheid. AI-geletterdheid moet onderdeel zijn van de bredere AI-strategie.
• Evalueren: monitor de voortgang en pas de aanpak aan waar nodig. AI-geletterdheid is een continu proces.

De AP roept organisaties op om AI-geletterdheid niet alleen bottom-up, maar ook top-down te organiseren. Bestuurders moeten het onderwerp agenderen, budgetteren en actief ondersteunen.

AI-geletterdheid raakt iedereen

AI-geletterdheid is niet alleen relevant voor techneuten. Ook beleidsmakers, dienstverleners en externe partners moeten begrijpen hoe AI werkt, welke risico’s eraan kleven en hoe je verantwoord omgaat met algoritmes. De AP benadrukt dat er geen ‘one size fits all’-aanpak is: de invulling hangt af van de context, het kennisniveau en de rol van betrokkenen.

Handreiking downloaden

De handreiking ‘Verder bouwen aan AI-geletterdheid’ is te downloaden via de website van de Autoriteit Persoonsgegevens. Meer informatie over AI en algoritmes binnen de overheid vind je in het dossier AI op deze website.

Dit is een automatisch geplaatst bericht. Vragen of opmerkingen kun je richten aan @DigitaleOverheid@social.overheid.nl

#AI #AIArtificialIntelligence_ #Algoritme #algoritmekader #nieuwsbrief182025

1000e algoritme gepubliceerd in Algoritmeregister

Van links naar rechts Wieke Hoge (College van Toezicht Auteursrechten), Suzie Kewal en Maureen Hermeling (Ministerie BZK)

Het College van Toezicht Auteursrechten (CvTA) publiceerde onlangs het 1000e algoritme in het landelijk Algoritmeregister. Dit is een belangrijke mijlpaal die laat zien dat het register niet langer iets nieuws is, maar een groeiend medium dat steeds vaker wordt toegepast. Sinds de start in 2022 is het aantal publicaties gestaag toegenomen, afkomstig van diverse overheidsorganisaties.

Wieke Hoge, secretaris-directeur, CvTA: “Bij onze toezichtwerkzaamheden maken we nog geen gebruik van AI. We willen er binnen onze organisatie wel ervaring mee opdoen. Dat is best een uitdaging, merkten we tijdens een trainingsdag, om aan onze AI-geletterdheid te werken. We vinden verantwoord AI-gebruik van groot belang voor het behoud van een waardevolle en diverse culturele sector. We hebben daarom onze AI-pilot aangemeld voor het Algoritmeregister en volgen de best practices die BZK deelt.”

Het belang van algoritmeregistratie

De inzet van algoritmes en AI neemt sterk toe en biedt talloze kansen. Tegelijkertijd brengt het ook risico’s met zich mee, zoals discriminatie, privacyschending en cybersecurityproblemen. Het registreren van algoritmes is een manier om grip te krijgen op deze risico’s. In het Algoritmeregister maken Nederlandse overheidsorganisaties inzichtelijk welke algoritmes zij gebruiken bij het uitvoeren van hun taken.

Beter inzicht

Wanneer de overheid algoritmes gebruikt is transparantie van groot belang. De verantwoorde inzet van algoritmes moet terugkomen in de ontwikkeling van werkprocessen, het nadenken over governance-structuren en het aangaan van het goede gesprek binnen organisaties. Daarnaast helpt het register om de toepassing en uitkomst van algoritmes uitlegbaar te maken. Elke publicatie draagt bij aan een beter inzicht in hoe algoritmes werken, waar ze voor worden ingezet en welke maatschappelijke impact ze hebben.

Blijf je algoritmes registreren

Met de registratie van het 1000e algoritme in het Algoritmeregister is een basis gelegd. Het algoritme implementatieteam blijft overheden oproepen om door te gaan met registreren. Samen kunnen overheden blijven werken aan de uitlegbaarheid en het transparant gebruik van algoritmes door de overheid.

Meer informatie

Voor vragen over het registreren van algoritmes in het Algoritmeregister kan je contact opnemen met algoritmeregister@minbzk.nl. Daarnaast biedt het Algoritmekader ook ondersteuning bij het registreren van algoritmes. In het Algoritmekader vind je meer over wet- en regelgeving, richtlijnen en hulpmiddelen.

Dit is een automatisch geplaatst bericht. Vragen of opmerkingen kun je richten aan @DigitaleOverheid@social.overheid.nl

#Algoritme #algoritmekader #Algoritmeregister #nieuwsbrief132025