#Windowfriday 🪟

Hôtel d'Alluye, 8 Rue Saint-Honoré, Blois

#Blois #Loire #France #Frankrijk #Frankreich #Renaissance #Stad #City #Stadt #Facade #Venster #Window #Fenster #Fotografie #Photography #Snapshot #PublicDomain #VensterVrijdag #FensterFreitag

📷 CC0 by @reinoudk

𝗢𝗽𝗶𝗻𝗶𝗲: 𝗗𝗲 𝗻𝗮𝘁𝘂𝘂𝗿 𝗶𝘀 𝗴𝗲𝗲𝗻 𝗸𝘂𝘂𝗿𝗼𝗼𝗿𝗱, 𝗺𝗮𝗮𝗿 𝗼𝗼𝗸 𝗴𝗲𝘃𝗮𝗮𝗿𝗹𝗶𝗷𝗸 𝗲𝗻 𝗼𝗻𝘃𝗲𝗿𝘀𝗰𝗵𝗶𝗹𝗹𝗶𝗴

Stedelingen romantiseren vaak de #Natuur. Maar zo reduceer je haar tot gebruiksvoorwerp en dreigt #Natuurbescherming elitair te worden, stellen Karsten de Vreugd en Hidde Boersma.

https://www.trouw.nl/opinie/opinie-de-natuur-is-geen-kuuroord-maar-ook-gevaarlijk-en-onverschillig~bcf7a201/ via @Trouw

#Romantiek #Stad #Boer #Stedelingen

Herfst in mijn tuin. 😍 #utrecht #stad #herfst #ooginal

Komende #donderdag zijn er weer #sitins en #noise #demo's, verspreid over het hele #land.
In onze #regio niet alleen in #Arnhem en #Nijmegen, maar ook in #Tiel, #Zutphen, #Apeldoorn, #Doetinchem en op #station #Ede-#Wageningen.

#Update over de demo in Arnhem:
Het begint om 18:00 op het station, met een #lawaaiprotest met #potten en #pannen.
Aansluitend trekken we om 18:30 met een #mars de #stad in, waar het op dat moment #koopavond is.

Bericht uit de nederzetting Apeldoorn :-( #dorp #stad

#stad Bommen Berend

Zummerbühne. Gronieken. Trailer.

https://youtu.be/ii2Ad1ixvAU

Meer korte videos op de Zummerbühne YouTube channel.

#Zummerbuhne #Gronieken #Groningen #Stad #Meerstad

Zummerbühne. Gronieken.

Gisteren gezien, en een echte aanrader!

https://www.zummerbuhne.nl/gronieken

Het begon allemal hier, beweerde Marcel Hensema, hier op deze plek. In Stad. In Meerstad.

De oppergod Gronos schiep het Wad en de Zeeën en het droge, vruchtbare land dat hij »Groningen« noemde.

De goden woonden dus hier in Groningen en pas later gingen zij naar het warmere Iekenland (dat vanaf dat moment naar Gronos benoemd »Griekenland« heette).

#Zummerbuhne #Gronieken #Groningen #Stad #Meerstad

De planten maken de gevel.
#biodiversiteit #stad #gent #olm #gevel #natuur

Stöd lokal handel och stärka företag i din stad. Upptäck tjänster i området och bidra till en starkare gemenskap. Klicka här för mer info! #lokalhandel #foretag #stad

https://lovestory.media/our-partners/

Upptäck hur du kan stärka dina lokala kontakter och få tillgång till viktig företagsinformation. Perfekt för småföretag i din stad som vill växa. Klicka här för mer! #lokalaforetag #smallbusiness #stad

https://dogkis.com/partner/

Letar du efter företag nära dig? Lokal sökning hjälper dig att hitta företag i din stad enkelt. Klicka för mer information och upptäck vad som finns i ditt närområde. #localbusiness #stad

https://reviewify.co.uk/see-all-partners/

Vill du hitta lokala kontakter och företag i din stad? Se företagsinformation och få bättre koll på smallföretag i ditt område. Klicka för mer info! #lokalaforetag #stad #smaforetag

https://schluesselnotdienstleipzig.com/awesome-resources/

#Windowfriday 🪟

Rathaus, Lübeck, Deutschland

#Rathaus #Stadshuis #CityHall #Lübeck #SchleswigHolstein #Deutschland #Duitsland #Germany #Middeleeuwen #Mittelalter #Medieval #Stad #Stadt #City #Facade #Fotografie #Photography #Snapshot #PublicDomain

📷 CC0 by @reinoudk

Al bijna vijftig jaar graven #Nederlandse #archeologen en studenten archeologie in #Italië ten zuiden van Rome de resten op van een #stad die ontstond in de negende eeuw voor Christus.
https://www.ad.nl/buitenland/met-make-up-borsteltjes-en-kleine-tandartshaakjes-leggen-nederlandse-archeologen-oude-romeinse-stad-bloot~aefc6299

De stad: een onbruikbaar concept

Eén van de grote thema’s van de Archaïsche Periode is de opkomst van de polis. Maar wat is dat? Een definitie is moeilijk te geven. In het handboek waarover ik geregeld schrijf, Een kennismaking met de oude wereld van De Blois en Van der Spek, lees ik dat veel nederzettingen uit de Vroege IJzertijd zich ontwikkelden tot “zelfstandige, autonome stadstaten”. Maar wat is dan een staat, wat is een vroege staat, wat is een stad? En zo we die laatste konden definiëren, wat is dan een polis?

Ik ben niet de eerste die de vraag stelt. De Amerikaans-Britse historicus Moses Finley probeerde eens een analyse aan de hand van de ideaaltypische vormen van gezag die Max Weber had geformuleerd. De polis, constateerde Finley, was geen belichaming van charismatisch, van traditioneel of van legaal gezag. Ik ga het probleem vandaag ook niet oplossen. Ik denk dat ik wel een deelprobleem kan benoemen: onze fixatie op steden, Romeins of Grieks of anders.

Civitas, colonia, municipium?

Er zijn twee moeilijkheden. De eerste is onze notie dat een stad betrekkelijk groot moet zijn en een belangrijke sociaal-economische functie moet hebben. De tweede moeilijkheid is dat ergens de notie blijft meespelen van de middeleeuwse stad. Die

1. valt concreet op de landkaart aan te wijzen (bijvoorbeeld omdat ze een stadsmuur had),
2. had een juridische status die voor het ommeland niet gold en
3. bracht op één plek religieuze, politieke, culturele en economische functies samen.

Alle drie aspecten zijn voor de Oudheid misplaatst. De op de Middeleeuwen gebaseerde notie heeft er echter toe geleid dat historici zijn gaan zoeken naar Romeinse rechtenpakketten. Niet ten onrechte. Ze bestonden ook. Althans tot op een bepaalde hoogte. De basiseenheid in het Romeinse Keizerrijk was de civitas, wat zowel stam als gemeente betekent. En zo’n basiseenheid had rechten. Waren dat de voorvaderlijke rechten, dan heette de civitas een municipium. Ze kon echter de status krijgen van colonia, wat betekent dat alle (vrijgeboren, mannelijke, volwassen) ingezetenen het Romeinse burgerrecht kregen. Er was geen onderscheid tussen binnen of buiten de stadsmuren wonen. Het zijn dus geen stadsrechten.

Er is in het verleden veel gemaakt van een speciale municipium-status die de Romeinse overheid zou verlenen. Nu kon een Romeinse keizer veel, maar voorvaderlijke rechten geven, dat kon natuurlijk niet. De juridische definitie is zo helder als kristal en het denkbeeld is daarom allang vergeten. (Behalve, helaas, door de city-promotie van Nijmegen en, onlangs, het boek van de TV-serie Het verhaal van Nederland.) Het misverstand is in zoverre relevant omdat historici ook zijn gaan zoeken naar de officiële status van de Griekse polis.

Panopeus

Juridisch onderscheid tussen binnen de stadsmuren en daarbuiten bestond ook in Griekenland niet. Er zijn legio verhalen over Atheense burgers uit landelijke districten die voor zonsopgang van huis opbreken om op tijd te zijn voor de Volksvergadering. “Het gaat bij ‘polis’ in principe om stad met ommeland,” schrijven De Blois en Van der Spek terecht.

Maar als u uit de vorige paragraaf zou afleiden dat een polis in elk geval een centrum moest hebben voor vergaderingen, dan heeft u het mis. De auteur Pausanias vermeldt bijvoorbeeld dat Panopeus geen gemeentehuis, geen theater, geen watervoorziening, geen sportschool en zelfs geen markt had. De bewoners leefden in hutten. Dat laat onverlet dat Panopeus gold als polis.

Bewoningskernen

Pausanias heeft het niet over stadsmuren. Wat in de Middeleeuwen het meest gold als de grens van een stad, speelde bij een polis geen rol. Athene, pas in de vijfde eeuw v.Chr. voorzien van een muur, was ook daarvóór een polis. Dat muren niets zeiden over stad-of-geen-stad, blijkt ook wel uit de uitgestrekte muren van bijvoorbeeld Syracuse of Ai Khanum, die enorme stukken platteland omgaven.

Zelfs een centrum was niet nodig. Sparta, met vijf bewoningskernen, was geen stad zoals wij zouden verwachten, maar wel een polis. Dat gold ook voor niet-Griekse, eh, steden. De residentie van de Perzische koningen, Persepolis, bestond uit verschillende bewoningskernen, een terras met koninklijke paleizen en een gebied met koninklijke tombes. Idemdito Memfis: een tachtig kilometer lange strook vol woonkernen, paleizen, opslagplaatsen en begraafplaatsen. Nauwelijks wat wij een stad noemen. De Grieken hadden er echter geen moeite mee Memfis of Persepolis een polis te noemen.

Je zou het ook van de Romeinse wereld kunnen zeggen. Veel gemeentes hadden diverse bewoningskernen en de functionele integratie – dus dat economische, religieuze, culturele, politieke functies op één punt samenkwamen – kwam pas in de Late Oudheid.

Sedentair versus nomadisch

Kortom, antieke steden zijn niet te definiëren. Dat geldt ook voor de poleis. Die  lijken vooral een cultureel fenomeen: ze waren, als centra van sedentaire landbouw, het tegengestelde van de herders die leefden aan de rand van de antieke wereld. De Griekse auteurs, meestal rijke mannen die hun handen nooit vuil hoefden maken, beschouwden zichzelf als beschaafder dan die rondtrekkende herders.

Dat is natuurlijk onzin. De levenswijze van nomadische herders, trekkend door moeilijk bewoonbare ecologische niches, is een triomf van menselijk vernuft. Toch is het oude idee blijven hangen dat steden de dragers zijn van de antieke beschavingen. Het is daarop dat we ons concentreren. Het is immers waar bijna al onze bronnen zijn geschreven. En steden zijn in het bodemarchief herkenbaarder dan herdershutten.

Tot slot

Het is echter belangrijk te onthouden dat veel mensen niet woonden in steden. Herders en boeren kwamen slechts zo nu en dan naar de markt. Wat de antieke steden ook geweest mogen zijn, en wat van soort stad de polis ook was, ze waren altijd uitzonderlijk.

Ik zou graag eindigen met de constatering dat de stad weliswaar ondefinieerbaar is, maar dat er zoiets bestaat als een ideaaltypische of een typische stad. Of dat de diverse nederzettingen familiegelijkenis vertonen. Maar het lukt me niet. Als je het mij nu vraagt, zijn zowel stad als polis voor de oudheidkundige analyse slecht bruikbaar.

[Een overzicht van deze reeks is hier.]

#archaïschePeriode #DeBloisEnVanDerSpek #handboek #MaxWeber #MosesFinley #Panopeus #polis #stad